Statystyka z życia wzięta

Niemieckie Stowarzyszenie Dozoru Technicznego ma ogromne doświadczenie w tworzeniu raportów pokazujących usterkowość

samochodów. Swoje zestawienia publikuje nieprzerwanie od 1973 r., opierając się na danych z okresowych, obowiązkowych badań technicznych prowadzonych w Niemczech.

Najnowszy raport, opublikowany 7 grudnia 2012 r. stworzono w oparciu o dane z dokumentów pokontrolnych 8 100 000 samochodów. To o 300 000 więcej niż w ubiegłym roku i o 800 000 więcej niż dwa lata temu. Wyniki tradycyjnie zgrupowano w pięciu kategoriach wiekowych, określając przeciętny udział poważnych usterek dla każdej z grup oraz oddzielnie dla każdego modelu będącego w zestawieniu. Najnowsza publikacja powstała trzy lata po zakończeniu w Niemczech programu dopłat do wymiany samochodu na nowy. Jej twórcy spodziewali się, że w związku z dopływem nowych aut i wycofaniem z rynku dużej liczby aut wyeksploatowanych nastąpi zdecydowane zmniejszenie współczynnika awaryjności. Prognozy nie sprawdziły się. Wskaźnik określający poziom poważnych awarii znowu wzrósł, osiągając wartość 20%.

W najnowszym raporcie TÜV wciąż widać pozytywną dominację samochodów z Kraju Kwitnącej Wiśni. Wśród 52 aut, które znalazły się w czołowych dziesiątkach poszczególnych kategorii wiekowych, aż 31 to właśnie auta japońskie. To dwa mniej niż przed rokiem. Za to o dwa auta więcej, czyli 21, reprezentuje motoryzację niemiecką. Przesunięcie proporcji nie jest duże, ale jednak wskazuje na pewną poprawę jakości aut producentów niemieckich. Dodatkowym potwierdzeniem tego trendu jest zmniejszenie liczby samochodów marek niemieckich wśród modeli o największej awaryjności. W najgorszych dziesiątkach poszczególnych kategorii znalazło się 9 aut niemieckich, podczas gdy w roku ubiegłym było ich 14. Do czołowych dziesiątek nie wszedł żaden samochód producenta spoza Japonii i Niemiec.

Wśród najgorszych samochodów najnowszego zestawienia TÜV wciąż najwięcej jest aut francuskich. Biorąc pod uwagę ostatnie dziesiątki każdej kategorii wiekowej jest ich 17. Drugą lokatę w tej niechlubnej statystyce zajmują samochody włoskie, które przed rokiem były na trzeciej pozycji, za autami niemieckimi. Liczba włoskich modeli w ogonie całej stawki wzrosła z 10 do 14.

Podobnie jak przed rokiem najlepiej w raporcie wypadła Toyota. Ma najwięcej samochodów w pierwszych dziesiątkach każdej z pięciu grup zestawienia. Jest ich aż 20, o dwa więcej niż rok wcześniej. Drugą lokatę z siedmioma autami zajęła Mazda, a trzecią Volkswagen i Porsche (po 6 modeli).

Zestawienie tego rodzaju, co opracowanie niemieckiego Stowarzyszenia Dozoru Technicznego, nie jest w pełni obiektywnym źródłem wiedzy o awaryjności samochodów. Pokazuje problem wycinkowo, bowiem oparte jest jedynie na danych o awariach stwierdzonych podczas okresowych badań technicznych. Tymczasem wiele podzespołów w samochodzie nie podlega badaniom prowadzonym przez diagnostów i nie można ocenić ich sprawności. Przykładem może być osprzęt silnika, skrzynia biegów, sprzęgło, dwumasowe koło zamachowe, klimatyzacja czy elektronika. Każdy z tych elementów to potencjalne źródło niedomagań, w niektórych modelach wręcz nagminnie sprawiające problemy. Poza tym trzeba wziąć pod uwagę, że raport TÜV obejmuje samochody użytkowane w Niemczech, jeżdżące po innych (zazwyczaj lepszych) nawierzchniach, eksploatowanych na innych paliwach i obsługiwanych przez inną sieć warsztatową. Dlatego zestawienie niemieckiego Stowarzyszenia Dozoru Technicznego należy traktować jedynie jako wskazówkę, dającą ogólny obraz awaryjności samochodów.

Można domniemywać, że mała liczba uszkodzeń stwierdzonych podczas przeglądów technicznych przekłada się na lepszą jakość danego modelu i większą dbałość producenta o niezawodność i trwałość podzespołów. Bardziej miarodajne jest korzystanie z różnych raportów awaryjności dla zbudowania pełniejszej wiedzy o danym modelu. Informacje z zestawienia TÜV doskonale uzupełniają dane z raportu ADAC, opartego na liczbie awarii podczas podróży, zakończonych interwencją

pomocy drogowej oraz o dane z raportu JD Power, pokazującego zadowolenie klientów z użytkowania samochodów.

Nie wszyscy właściciele samochodów znajdą swoje auta w tabelach raportu TÜV. Zaskoczeni brakiem konkretnego modelu mogą być również ci, którzy planują zakup używanego samochodu i chcieliby sprawdzić jego pozycję w rankingu awaryjności.
Twórcy zestawienia biorą bowiem pod uwagę tylko te modele, które przyjechały na kontrolne badania techniczne w liczbie przynajmniej 10 000 egzemplarzy. Jeśli ten warunek nie został spełniony auto po prostu nie jest klasyfikowane w raporcie TÜV. Chodzi nie tylko o te pojazdy, które z racji swej elitarności obecne są na rynku w niewielkiej liczbie egzemplarzy. Problem dotyczy również samochodów popularnych na innych rynkach europejskich, ale nie oferowanych oficjalnie w Niemczech, albo cieszących się na tamtym rynku mizerną popularnością. Niestety, w takich przypadkach nie można sięgnąć do innych statystyk awaryjności, bowiem każda z nich opiera swoje dane o samochody popularne w Niemczech i przyjeżdżające na badania techniczne w odpowiednio dużej liczbie.

Przeglądy techniczne – bogate źródło informacji

Raport TÜV powstaje na podstawie danych zebranych podczas okresowych przeglądów technicznych samochodów osobowych w stacjach kontroli pojazdów na terenie Niemiec. Niemieckie Stowarzyszenie Dozoru Technicznego ma największy udział w takich przeglądach. Drugą pod względem liczby przeprowadzonych badań technicznych instytucją w Niemczech jest DEKRA, czyli Niemieckie Stowarzyszenie Rzeczoznawców Technicznych, a trzecią GTÜ, czyli Towarzystwo Nadzoru Technicznego. Przeglądy są prowadzone również przez inne podmioty z sektora nadzoru technicznego, ale mają one niewielki udział w rynku tych usług.

Badania techniczne aut wyglądają podobnie jak w Polsce, są jednak bardziej wnikliwe i obejmują większą liczbę punktów kontrolnych. Sprawdza się sprawność hamulców, amortyzatorów, oświetlenia, podwozia, ogumienia, układu wydechowego, zwracając jednocześnie uwagę na zaawansowanie procesów korozyjnych w elementach ważnych z punktu widzenia bezpieczeństwa. Istotne jest, że każde badanie przebiega tak samo i obejmuje ten sam zestaw czynności kontrolnych. W ten sposób można obiektywnie i w pełni porównywalnie z innymi ocenić każdy samochód opuszczający stanowisko diagnostyczne. Do statystyki pobiera się jedynie dane o istotnych usterkach, a końcowy wynik określa się udziałem aut z poważnymi usterkami w całkowitej liczbie zbadanych egzemplarzy danego modelu. Jako reprezentatywną przyjmuje się liczbę przynajmniej 10 000 zbadanych samochodów konkretnego modelu.

Rosnący wskaźnik usterkowości
Raport TÜV jest kolejnym, który pokazuje wzrost awaryjności użytkowanych w Niemczech samochodów. Po wyraźnym spadku

z 18,9% do 15,7% między rokiem 2006 a 2008, wskaźnik poważnych awarii w kontrolowanych samochodach wzrósł do 17,6% w 2009 r., 19,5% w raporcie za 2011 r. i 19,7 % w ubiegłorocznym zestawieniu. Według najnowszych danych TÜV 2013 wskaźnik ten jest wyższy o 0,3% i wynosi 20%. W raporcie z 1997 r. średni wskaźnik poważnych awarii wynosił zaledwie 11,6%, a zatem wzrost usterkowości na przestrzeni ostatnich 15 lat jest naprawdę wyraźny. Tendencja wzrostowa ma charakter równomierny, a nie skokowy, nie można mówić zatem o gwałtownym załamaniu jakości samochodów. Specjaliści TÜV uważają, że stały wzrost usterkowości to efekt coraz szybszego wprowadzania nowych modeli i coraz gorszego ich dopracowania. Na opracowanie i sprawdzenie auta firmy mają coraz mniej czasu, chcąc podołać coraz ostrzejszej konkurencji. Dlatego wiele mankamentów pojawia się w trakcie eksploatacji przez użytkowników.

Raport TÜV 2013: