Paski rozrządu

W samej Europie wymienia się co roku 40 mln pasków rozrządu. Do tej liczby należy dodać paski napędu wyposażenia dodatkowego znajdujące się w każdym samochodzie.

Paski stanowią część układu kół pasowych, napinaczy, uszczelnień i pomp wody, czyli elementów, które w wielu przypadkach należy wymienić w tym samym czasie. Pasek rozrządu stanowi cichy i wolny od wibracji sposób synchronizowania zaworów z resztą silnika.

Obecnie ustawienie rozrządu ma dla silnika większe znaczenie niż kiedykolwiek. Prawie każdy nowy silnik jest typu kolizyjnego, gdzie zawory i tłoki znajdują się blisko siebie. Pęknięty lub posiadający wyłamane zęby pasek rozrządu może spowodować uderzenie tłoka w otwarty zawór powodując wygięcie zaworów, pęknięcie tłoków i, w konsekwencji, poważne uszkodzenie silnika. Nawet jeśli w przypadku wystąpienia problemów z paskiem rozrządu silniki bezkolizyjne nie

zostaną uszkodzone w tym samym stopniu co silniki kolizyjne, kierowca i tak skończy na poboczu z zepsutym silnikiem. Dziś pasek rozrządu stanowi integralną część układu rozrządu, a także pompy wtrysku i wody.

Paski typu Multi-V

Pasek typu Multi-V i pasek napędu wyposażenia dodatkowego są normą w samochodach produkowanych od końca lat dziewięćdziesiątych. Zapewniają większą niezawodność i zdolność przyjmowania większych obciążeń niż to miało miejsce w przypadku starych pojedynczych pasków typu V. Po wprowadzeniu wspomagania kierownicy i klimatyzacji pasek typu Multi-V stał się równie ważny dla działania wyposażenia dodatkowego. W samochodzie z uszkodzonym paskiem Multi-V może dojść do uszkodzenia alternatora, utraty wspomagania kierownicy, a w najgorszych przypadkach pasek może dostać się do układu rozrządu.

Pasek typu Multi-V pracuje w ciężkich warunkach. Często wystawiony jest na działanie brudu, wody i oleju, a im lepiej wyposażony samochód, tym bardziej zwiększa się obciążenie paska. Obecnie siedemdziesiąt pięć procent wszystkich nowych samochodów osobowych wyposażane jest standardowo we wspomaganie kierownicy i klimatyzację - opcje, które kiedyś dostępne były tylko w luksusowych modelach. Zwiększa to obciążenie układu wyposażenia dodatkowego i podnosi wagę takich czynności, jak sprawdzanie i wymienianie pasków typu Multi-V, kół pasowych i napinaczy.

Mimo że pasek Multi-V stał się standardem, nie ma standardowych pasków. Do każdego modelu silnika może istnieć przynajmniej kilka różnych pasków napędu wyposażenia dodatkowego o różnych długościach. Jest to zależne od zamontowanego w pojeździe wyposażenia. Długość paska ma bardzo istotne znaczenie - tu liczą się nawet milimetry.

Rozgrzane, mocne, obciążone

Zalecany okres eksploatacji pasków rozrządu wynosi dziś zazwyczaj od 60 tys. do 150 tys. kilometrów. Paski są na tyle mocne i wytrzymują wyższe momenty obrotowe, między innymi dlatego, że są dodatkowo wzmacniane włóknem szklanym. Wyjątek stanowią przypadki, gdy pasek jest przecięty lub zbyt długo i niewłaściwie jest przechowywany.

Żywotność układu pasków jest zawsze wyrażana w liczbie przejechanych kilometrów. Jest to główny, ale nie jedyny z czynników. Istnieje bowiem jeszcze kilka innych, które mogą skrócić żywotność paska - dwa następne to zbyt duże lub zbyt małe naprężenie. Pierwszy z nich prowadzi do wycierania się zębów i ich przeskakiwania, a drugi do wycierania i uszkodzeń powierzchni bocznej paska, co prowadzi do zwiększenia zużycia rolek i łożysk. Wibracje, wycieki oleju, paliwa lub wody oraz korozja to kolejne czynniki, które mogą skrócić żywotność układów.

Części wzajemnie od siebie zależne

Obecnie producenci samochodów postrzegają rozrząd i powiązane z nim elementy jako kompletny układ wykorzystywany przy budowie wydajnych silników o niewielkich rozmiarach, w których wystarczają długie okresy między przeglądami. Oznacza to, że paski, koła pasowe, napinacze i pompy wody są od siebie wzajemnie zależne.

Zwiększenie liczby zestawów

 "Zazwyczaj mówi się: sprawdź pasek i wymień, jeśli trzeba. Stąd też w przeszłości często zapominano o kole pasowym i napinaczu. Jednak elementy te były eksploatowane w tych samych warunkach i wystawiane na działanie tej samej wyciekającej benzyny lub oleju napędowego. My odkryliśmy ten problem i ponad 15 lat temu wprowadziliśmy na rynek pierwsze zestawy do układów rozrządu i zestawy pasków Multi-V. Obecnie większość producentów samochodów zaleca stosowanie zestawów przy wykonywaniu kompletnych napraw" - powiedział Maurice Foot z SKF.

Wszystko to ma na celu ochronę pojazdu przed nieprzyjemnymi i kosztowymi niespodziankami, a dodatkowo stanowi stosunkowo tanie zabezpieczenie. Po rozebraniu przedniej części silnika do wymiany napinaczy lub koła pasowego wystarczy tylko około dwadzieścia minut, a koszt dodatkowych części jest niski w porównaniu z kosztem robocizny. Niedawno wydano nawet w Niemczech wyrok w procesie, w którym warsztat był oskarżony o nie wymienienie wszystkich rolek przy okazji wymiany paska rozrządu i musiał zapłacić 4 tys. euro za uszkodzony silnik.

Na koniec jeszcze przypomnienie najważniejszych zasad:

- Nigdy nie zakładaj ponownie starego paska

- Nigdy nie zamieniaj części pomiędzy samochodami

- Przy najmniejszych nawet oznakach zużycia części należy ją wymienić.

- Gdy wymieniasz jedną część, wymień też wszystkie inne z nią powiązane