Fiat – historia marki

Korzenie Fiata to koniec XIX wieku. Wtedy to za m.in. sprawą hrabiego Roberto Biscaretti di Ruffia oraz porucznika kawalerii, Giovani Agnelli, 11 lipca 1899 roku założona zostaje firma o nazwie Fabbrica Italiana Automobili Torino, czyli Fiat. Z włoskiego oznacza to włoską fabrykę samochodów osobowych w Turynie. Trzydziestu  udziałowców wniosło kapał 800 tys. lirów, a w radzie nadzorczej zasiadał m.in. Giovanni Agneli, który później obejmuje stanowisko dyrektora generalnego spółki.

Pierwsze samochody Fiata

Pierwszym wytwarzanym pojazdem był Fiat 3 1/2 HP. Składał się on z powozu ze składaną brezentową budką nad tylnym siedzeniem. Za jego napęd odpowiadała dwucylindrowa jednostka chłodzona wodą, która miała pojemności 657 cm3 i produkowała 3,5 KM mocy. Warto zaznaczyć, ze na wyposażeniu pojazdu znalazła się trąbka z dmuchaną gruszką, która służyła za sygnał dźwiękowy, a następnie rozwiązanie to zostało przejęte przez kolejnych producentów.

W kolejnych latach na rynek wprowadzone zostają następne modele, a w 1905 roku w ofercie było już 16 aut osobowych. Znacznie wcześniej produkcja osiągnęła już poziom około 400 egzemplarzy w różnych konfiguracjach nadwozia. Auta napędzane były silnikami czterocylindrowymi, a dodatkowo ich charakterystyczną cechą były duże karbidowe reflektory, które pomagały podróżować po zmierzchu.

W 1908 roku wyprodukowanych zostaje 1000 egzemplarzy modelu Fiat 1 Fiacre. Wykorzystywany był on do transportu publicznego m.in. w Londynie, a to właśnie w tym samochodzie Fiat zastosował układ silnika „barca” ze zintegrowaną skrzynią biegów. Dwa lata później przedstawiono serię**modeli Tipo, w których pierwszy raz wprowadzono akumulatory.

Fiat Zero i Fiat 508

Pierwszym małolitrażowym seryjnie produkowanym modelem był Fiat Zero, który ujrzał światło dzienne w 1912 roku. Warto zaznaczyć, że pojazd trafił także do Polski, a łącznie powstało 2 000 egzemplarzy. Niską cenę udało się uzyskać m.in. za sprawą wprowadzenia  linii montażowej takiej jaką zastosowano w zakładach Forda.

W 1925 roku debiut ma Fiat 509, który należał do samochodów klasy średniej, a napędzał go silnik o pojemności 0,9 litra i mocy 22 KM. Dostępny był jako limuzyna, kabriolet i coupe w dwóch wersjach: Spider i Torpedo. Było to jedno z pierwszych aut na świecie sprzedawane na raty.**

Przed wojną zapada także decyzja o budowie kolejnych nowych fabryk. W roku 1932 pokazany został model 508 nazywany również Balilla. Pod jego maską pracował czterocylindrowy silnik, a samochód wyposażony został w hamulce hydrauliczne. Do jego popularności przyczyniła się niska cena oraz małe zużycie paliwa, które wynosiło 8 l/100 km. Samochód potrafił się**rozpędzić do 100 km/h, a w mocniejszych wersjach do 115 km/h.

Fiat Topolino o nowoczesnych kształtach

Prawdziwym hitem okazał się jednak model 500 zwany również Topolino, którego produkcja wystartowała w 1936 roku. Mogły nim podróżować dwie dorosłe osoby, a za jego napęd odpowiadał silnik o pojemności 569 cm3 i mocy 13 KM. Nabywcom podobał się nowoczesny kształt, gdyż jego karoseria była zaokrąglona, a do zakupu auta zachęcało niskie spalanie. O popularności pojazdu świadczy fakt, że Fiata Topolino produkowano do 1955 roku, a łącznie powstało 510 000 egzemplarzy. Jego następcą został model 600, który został pokazany na Salonie Samochodowym w Genewie w 1955 roku.

Pierwszym powojennym samochodem był model 1400, który pojawił się na rynku w 1950 roku. Warto także zwrócić na niego uwagę z tego powodu, że pierwszy raz Fiat zastosował w nim silnik wysokoprężny.

W 1957 roku debiutuje Nuova 500. Za jego napęd odpowiadał dwucylindrowy silnik chłodzony powietrzem, a podczas 18 lat produkcji powstało ok. 3,7 mln egzemplarzy pojazdu.

Kolejne lata przyniosły przejęcie nowych marek samochodów. W 1967 roku Fiat przejmuje spółki: Autobianchi, OM, CMSA oraz większości udziałowe w Magneti Marelli i Weber, a w 1969 roku staje się właścicielem Ferrari i Lancii. Kilka lat później powstaje spółka Fiat Auto którą tworzyły marki Fiat, Lancia, Autobianchi, Abarth oraz Ferrari, a w 1986 roku własnością Fiata staje się Alfa Romeo.

Fiat w Polsce

Z punktu widzenia Polski, ważny jest rok 1973. Wtedy w zakładach w Bielsku-Białej, a później także w Tychach, rozpoczyna się produkcja modelu 126p. Również na podstawie umowy licencyjnej, w 1967 roku z fabryki na warszawskim Żeraniu wyjeżdżają pierwsze Fiaty 125p. Ich następcą został Polonez, który produkowany był przez Fabrykę Samochodów Osobowych w Warszawie od 1978 roku.

Dzieje Fiata w Polsce zaczynają się jednak dużo wcześniej. W 1921 roku  w Warszawie przy ulicy Zakroczymskiej rozpoczyna się budowa fabryki samochodów, ale inwestycja zostaje przerwana. Ostatecznie powstaje tam stacja obsługi włoskiej marki. W 1931 roku podpisano umowę licencyjną na której podstawie miał być budowany samochód osobowy Fiat 508 III oraz ciężarówka Fiat 621. W naszym kraju montowano również m.in. Fiaty 514, 515, luksusowe 522 oraz 524. Po sukcesach Fiata 125p, 126p i Poloneza, w Polsce powstają później także m.in. Fiaty Cinquecento, Seicento, oraz Palio Weekend i Panda.

Panda i Uno kolejnymi hitami marki

Wróćmy jednak do Włoch. W 1980 roku Giugiaro projektuje dla Fiata model Panda. Choć auto cieszyło się dużym zainteresowaniem, to z jeszcze lepszym przyjęciem spotkał się Fiat Uno produkowany od 1983 roku. Pod koniec lat 80-tych XX wieku debiutuje także Fiat Tipo, który dostępny był w dwóch wersjach wyposażenia, a nabywcy mogli wybierać spośród pięciu wariantów silników.

Mniej i bardziej udane auta

Rok 1993 jest rokiem debiutu modelu Punto, a dwa lata później swoją premierę ma Fiat Bravo i Brava, a jego następcą był Fiat Stilo. W 1996 roku pokazany zostaje Fiat Palio. Poza hatchbackiem opracowane zostały sedan (Siena), kombi (Palio Weekend) i pick-up (Strada). Podczas targów w Paryżu w 1997 roku zaprezentowany zostaje Fiat Multipla. Pojazd miał 6 foteli umieszczonych w dwóch rzędach i szybko został okrzyknięty jednym z najbrzydszych aut świata. Wiele kontrowersji budziła m.in.**wyraźnie oddzielona góra kabiny od maski. Niezwykle popularny w Polsce okazał się miejski Fiat Seicento, który zastąpił Cinquecento obecne w sprzedaży od 1991 roku. Seicento podobnie jak Cinquecento występowało tylko w wersji 3-drziowej. Napęd był przenoszony na przód, a nabywcy mogli się zdecydować na silniki benzynowe o pojemności 0,9 i 1,1 l i mocy odpowiednio 39 i 54 KM.

Dalszy rozwój i przejęcie Chryslera

W roku 2003 do produkcji trafia Fiat Idea, a w 2007 z fabryki w Turcji wyjeżdża Fiat Linea, który jest czterodrzwiową wersją modelu Grande Punto. Dużym zainteresowaniem cieszy się Fiat 500 również 2007 roku.

W 2011 roku w ofercie pojawia się model Freemont, który oparty jest na Dodge’u Journey’u, a w następnym roku swoją premierę ma minivan 500L.

Na początku 2014 roku, włoski koncern poinformował, że zakończył trwający pięć lat proces przejmowania koncernu Chrysler. W efekcie fuzji powstała spółka Fiat Chrysler Automobiles.

Wybrane najważniejsze daty z historii marki

1899 – powstaje Fabbrica Italiana Automobili Torino

1899 – Fiat 3 1/2 HP

1908 – Fiat 1 Fiacre

1912 – Fiat Zero

1925 – Fiat 509           

1932 – Fiat 508 (Balilla)

1936 – Fiat Topolino

1950 – Fiat 1400

1955 – Fiat 600

1957 – Fiat Nuova 500

1966 –  Fiat 124

1967 – na Żeraniu startuje produkcja Fiata 125p 

1969 – Fiat przejmuje Lancię i Ferrari

1973 – rozpoczęcia produkcji Fiata 126p w Polsce

1978 – rozpoczyna się produkcja Poloneza  

1980 – Fiat Panda

1983 – Fiat Uno

1986 – Fiat przejmuje Alfę Romeo 

1988 – Fiat Tipo

1991 – Fiat Cinquecento

1993 – Fiat Punto

1995 – Fiat Bravo i Brava

1996 – Fiat Palio

1998 – Fiat Seicento

2001 – Fiat Stilo

2003 – Fiat Idea

2005 – Fiat Grande Punto

2007 – Fiat Linea

2007 – Fiat 500

2011 – Fiat Freemont

2012 – Fiat 500L

2014 – Fiat przejmuje Chryslera