Bertone, czyli Fiat

K

lamka zapadła. Carrozzeria Bertone staje się częścią koncernu Fiat. To jednak nie kryzys spowodował upadek najstarszej włoskiej firmy nadwoziowej.

Rodzina Bertone straciła przedsiębiorstwo już w roku 2008, gdy ogłoszono jego bankructwo. Trzy lata wcześniej z taśmy montażowej w Grugliasco pod Turynem zjechała ostatnia Astra ze składanym dachem. 

Nieprzedłużenie kontraktu na produkcję kompaktowego Opla w wersji kabriolet i coupé stało się dla włoskiej fabryki wyrokiem śmierci. A przecież w czasach świetności w Carrozzeria Bertone produkowano 40 tys. samochodów rocznie!

Na ulicach Turynu dominowały pojazdy konne, kiedy w roku 1912 młody kołodziej Giovanni Bertone otwierał mały warsztat nastawiony na wyrób bryczek oraz powozów.

Gdy jednak po wojennej przerwie Giovanni uruchamiał swoją firmę na nowo, wiedział już, że będzie się zajmował czymś innym. Wkrótce z warsztatu przy Via Monginevro wyjechał samochód marki SPA 23 S.

Następnym dziełem firmy Bertone był Fiat 501 Sport Siluro Corsa. Karoserie o sportowych liniach na podwoziach Lancii, Fiata, Diatto, SCAT-a i innych czołowych wówczas firm stały się specjalnością Giovanniego.

Od początku lat 30. coraz większą rolę w Carrozzeria Bertone zaczyna odgrywać syn Giovanniego Giuseppe, w rodzinie zwany Nucciem. To on przekształca rodzinną firmę w wytwórnię prototypów połączoną z pracownią projektową.

W roku 1952 Nuccio Bertone zawarł umowę z importerem europejskich samochodów z Chicago Stanleyem Arnoltem:  Firma Carrozzeria Bertone miała dostarczyć do USA dwieście samochodów MG z nadwoziami zaprojektowanymi we Włoszech.

Zorganizowano dział wytwórczy, który dał początek późniejszej fabryce w Grugliasco. Jej specjalnością stały się specjalne wersje masowo produkowanych samochodów.

O ile sportowe supersamochody prezentowane na specjalnych stoiskach w dorocznych salonach kojarzyły się jednoznacznie z Nucciem, to związki z firmą Bertone wielu samochodów popularnych marek znane są tylko historykom motoryzacji.

Poza nimi mało kto wie np., że to właśnie u  Bertone zaprojektowano w latach 50. pontonowe nadwozia Fiata 1400 i 1100 i piękne linie Alfy Romeo Giulietta czy NSU Prinz Coupé, zaś w kolejnej dekadzie w Grugliasco produkowano Fiata 850 Spider.

W latach 70. obok sportowych bolidów takich jak Lamborghini Jarama, Maserati Khamsin czy Lancia Stratos spod ręki projektantów Bertone wyszły m.in. Audi 50 i Volkswagen Polo I generacji oraz Volvo 262, a na taśmie montażowej w Carrozzeria Bertone Fiata 850 Spider zastąpił efektowny Fiat X1/9 z silnikiem umieszczonym centralnie.

W latach 80. i 90. jednym z głównych klientów Bertone była firma Citroën, dla której zaprojektowano nadwozia modeli BX, XM i ZX oraz Xantia i Berlingo. Nadwozie znanego u nas Daewoo Espero to jeden z projektów odrzuconych przez Citroëna. U Bertone opracowano też karoserię Škody Favorit i jej modernizację w modelu Fabia.

W 1997 roku zmarł Nuccio. Rządy w firmie przejęła wdowa po nim Lilli Bertone. Zaczął się powolny upadek, spowodowany zarówno mało fachowym zarządzaniem, jak i zmianami w motoryzacyjnej branży.

Przejęcie Carrozzeria Bertone przez Fiata oznacza, że w Grugliasco znów będą powstawać samochody. Prezes Fiat Auto Sergio Marchionne deklaruje, że w ciągu trzech lat koncern zainwestuje w fabrykę 150 milionów euro.