Zrównoważony transport a polska rzeczywistość

Samochody są i w perspektywie najbliższych 20-30 lat bez wątpienia pozostaną najważniejszym środkiem transportu zarówno pasażerskiego, jak i towarowego. Będą to z pewnością auta zużywające mniej paliwa, z alternatywnymi napędami - hybrydowymi, elektrycznymi, gazowymi czy wykorzystującymi ogniwa wodorowe - niskoemisyjne. Część z państw europejskich osiągnie te założenia szybciej, inne wolniej. Polska zapewne należeć będzie do tej drugiej grupy. Dlaczego?

**CZYTAJ TAKŻE

**

"Średni wiek samochodu osobowego w Polsce wynosi 15 lat, zaś udział samochodów spełniających najnowszą normę emisji CO2 (Euro5) wynosi tylko 0,2% - to najgorsze statystyki w Europie" - mówi Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. "Niebywały postęp technologiczny, jaki czyni branża motoryzacyjna w kierunku zmniejszenia przez auta zużycia paliwa oraz ograniczanie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, znajduje słabe odzwierciedlenie na polskich drogach. Niestety

polski rząd nie robi nic w celu poprawy tej sytuacji jak choćby wprowadzenie podatku uzależnionego od parametrów ekologicznych, a wręcz przeciwnie. Przykładem są nowe przepisy w sprawie podatku VAT, mocno ograniczające motywację przedsiębiorców do systematycznego odnawiania parku samochodowego czy zakupu nowych pojazdów, bardziej przyjaznych środowisku naturalnemu. Zwracamy na to uwagę w najnowszym Raporcie Branży Motoryzacyjnej" - dodaje prezes Faryś.

Obok braku systemowych instrumentów finansowych stymulujących zakup aut spełniających najwyższe europejskiej normy emisyjne, kluczową barierą na drodze budowy w Polsce systemu zrównoważonego transportu są kwestie społeczne i psychologiczne, a także mentalne.

Socjologowie od kilkunastu lat obserwują u nas rozkręcającą się spiralę "odłożonej motoryzacji". Po latach niemożności posiadania własnego samochodu, ogromna większość Polaków chce go mieć i jest to najbardziej - obok mieszkania - pożądane dobro materialne. Ich zdaniem trudno jest skutecznie oddziaływać na rodzaj i kierunek potrzeb transportowych "społeczeństwa młodej konsumpcji" - o wciąż nie w pełni zaspokojonych potrzebach - a z takim zjawiskiem mamy do czynienia w Polsce. Dopiero po osiągnięciu pewnego progu nasycenia, po wejściu w fazę "dojrzałej konsumpcji" mogą pojawić się zachowania i trendy świadczące o potrzebie

dbałości o zrównoważony rozwój, a w tych ramach o zrównoważony transport. W tym kontekście szczególnie istotna jest rzetelna edukacja oraz wprowadzanie systemowych zachęt stymulujących zmianę upodobań potencjalnych nabywców pojazdów.

Wydaje się, iż właśnie w tym kontekście należałoby rozpatrywać pewien opór władzy ustawodawczej i wykonawczej przed uchwaleniem oraz implementacją przepisów czy instrumentów finansowych stymulujących odnowę parku samochodowego. Tylko czy przeciętnego polskiego kierowcę stać na zakup ekologicznego pojazdu? Wydaje się, że jeszcze przez wiele najbliższych lat będziemy "społeczeństwem młodej konsumpcji".