Żandarmeria Wojskowa na ulicach. Czy wojskowi mogą kontrolować kierowców? Uprawnienia żandarmerii

Premier Mateusz Morawiecki uznał, że żołnierze żandarmerii wojskowej mogą pomagać policjantom w utrzymaniu porządku. Zarządzenie z 26 października już obowiązuje. Co to oznacza dla kierowców?

§ 1.W związku z rozprzestrzenianiem się epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 i wzrostem zachorowań na terenie kraju na COVID-19 żołnierze Żandarmerii Wojskowej udzielą od dnia 28 października 2020 r. do dnia odwołania stanu epidemii pomocy Policji w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

§ Zarządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

[/cyt]

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych ( Dz. U. Nr 123, poz. 1353), Żandarmeria Wojskowa wykonuje zadania należące do jej zakresu działania w Siłach Zbrojnych oraz w stosunku do:

- żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową;
- żołnierzy nie będących w czynnej służbie wojskowej w czasie noszenia przez nich mundurów oraz odznak i oznak wojskowych;
pracowników zatrudnionych w jednostkach wojskowych:
- w związku z ich zachowaniem się podczas pracy w tych jednostkach,
- w związku z popełnieniem przez nich czynu zabronionego przez ustawę pod groźbą kary, wiążącego się z tym zatrudnieniem;
osób przebywających na terenach lub w obiektach wojskowych;
- innych osób podlegających orzecznictwu sądów wojskowych;
- osób nie będących żołnierzami, jeżeli współdziałają z osobami wyżej wymienionymi, w popełnieniu czynu zabronionego przez ustawę pod groźbą kary albo tez jeżeli dokonują czynów zagrażających dyscyplinie wojskowej albo czynów przeciwko zdrowiu lub życiu żołnierza albo mieniu wojskowemu;
- żołnierzy sił zbrojnych państw obcych przebywających na terytorium RP oraz członków ich personelu cywilnego, jeżeli pozostają w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.

Żołnierze Żandarmerii Wojskowej wobec osób wymienionych powyżej, są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia, na zasadach i w trybie określonym w przepisach o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Z kodeksu drogowego wynika, że kontrola ruchu drogowego w stosunku do kierujących pojazdami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz w stosunku do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową kierujących innymi pojazdami, pilotowanie pojazdów, a także kierowanie ruchem drogowym w związku z pilotowaniem pojazdów wojskowych, należy do Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organów porządkowych. W tym zakresie Żandarmerii Wojskowej i wojskowym organom porządkowym przysługują uprawnienia policjantów. 

W przypadku cywila Żandarmeria Wojskowa ma prawo zatrzymać pojazd, jeśli jednak kierowca wykaże, że nie jest wojskowym, żandarm samodzielnie nie może go kontrolować.

Co do zasady samodzielne uprawnienia wobec cywilnych kierowców są niewielkie. Może się tak zdarzyć, że żołnierz poprosi nas o dokumenty, jednak nie będzie on sam – w patrolu musi być przynajmniej jeden policjant.

Żołnierze należą do grupy uprawnionej do kierowania ruchem. W przypadku wydania sygnału zatrzymania się, należy zatrzymać się i stosować do poleceń kierującego ruchem. Odmowa cywila wylegitymowania się przed żołnierzem nie stanowi jednak wykroczenia.

Zarządzenie premiera powoduje, że żandarmi mogą pojawić się na ulicach w ramach mieszanego patrolu kontrolującego ruch drogowy. Niewykluczone, że będą także występować obok policji jako wsparcie przy ewentualnych zamieszkach.

Zobacz także: Testujemy elektrycznego Opla Corsę