Straż miejska ma nowe uprawnienia. Za co może ukarać kierowcę?

Od 1 stycznia 2011 r. zwiększyły się uprawnienia straży miejskiej. Podobnie jak policjanci, strażnicy mają prawo zatrzymać kierowców do kontroli, ale tylko w przypadku niezastosowania się do znaku zakaz ruchu (B-1) lub jeśli wykroczenie kierowcy zostało zarejestrowane wideoradarem. Strażnicy nie mogą za to wlepić mandatu na podstawie zdjęcia z fotoradaru. Powodem są niejasne przepisy, o których niżej.

Kontrola drogowa - co może strażnik?

Podczas kontroli drogowej funkcjonariusz straży miejskiej lub gminnej może sprawdzić nasze dokumenty – prawo jazdy, dowód rejestracyjny oraz czy mamy ważne ubezpieczenie OC. Tak jak dawniej, ma także prawo wlepić kierowcy mandat za złe parkowanie.

- Jeśli strażnik nas zatrzymuje, musimy zjechać na pobocze i zatrzymać się w miejscu wskazanym przez funkcjonariusza – wyjaśnia Krzysztof Maślak, zastępca komendanta Straży Miejskiej w Opolu. – Po zatrzymaniu, należy wyłączyć silnik i nie wychodzić bez polecenia z samochodu. Najlepiej otworzyć okno, by zapewnić swobodny kontakt.

Fotoradary straży miejskiej na razie niegroźne

Najwięcej emocji budzi sprawa pomiaru prędkości fotoradarami i karania kierowców mandatami na tej podstawie. Teoretycznie nowela ustawy prawo o ruchu drogowym daje straży miejskiej prawo do kontrolowania prędkość za pomocą fotoradarów.

W ustawie zapisano, że strażnicy mogą kontrolować prędkość na drogach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz drogach krajowych (straż miejska na terenie miasta, straż gminna na terenie gminy). Nie mogą natomiast nas namierzać na autostradach czy drogach ekspresowych.

Strażnicy muszą także konsultować z policjantami z drogówki lokalizację fotoradaru.

- Przed każdorazowym wyjazdem na pomiar prędkości musimy uzyskać zgodę policji – mówi Krzysztof Maślak.

Zgodnie z nowymi przepisami straż miejska musi też oznaczyć specjalnym znakiem miejsce, w którym będzie dokonywała pomiaru prędkości przy użyciu fotoradaru. I tu zaczynają się schody.

- Nie znamy jeszcze nawet projektu takiego znaku, nie ma też odpowiedniego rozporządzenia w tej sprawie – wyjaśnia wicekomendant Maślak. – W związku z tym przepis ten na razie jest martwy.

Dlatego do momentu ukazania się takiego rozporządzenia, strażnicy nie powinni używać fotoradarów. Mogą natomiast mierzyć prędkość za pomocą wideorejestratorów zamontowanych w oznakowanym radiowozie.

Mandaty za zeszłoroczne wykroczenia

Straż ma jednak prawo do karania mandatami kierowców, którzy zostali złapani przez fotoradar przed 31 grudnia 2010 roku. Pozwalają im na to przepisy przejściowe nowelizacji ustawy, które dotyczą postępowań mandatowych.

Strażnicy mają również prawo żądać, by właściciel auta, które widnieje na zdjęciu fotoradaru wskazał, kto wówczas siedział za jego kierownicą. Chodzi o sytuację gdy na fotografii nie widać twarzy kierowcy, ale widać numer rejestracyjny i wiadomo do kogo należy samochód.

Przed zmianą prawa w sytuacji, gdy właściciel auta odmówił wskazania sprawcy wykroczenia, straż miejska nie mogła przekazać sprawy do sądu o jego ukaranie. W takiej sytuacji strażnicy musieli prosić o pomoc policję. Teraz strażnicy sami mogą kierować wniosku do sądu.

Zgodnie z kodeksem wykroczeń osobie, która nie powie, kto prowadził jej pojazd w momencie zarejestrowania wykroczenia przez fotoradar, grozi grzywna. Jeśli sprawa trafi do sądu może ona wynieść nawet 5 tys. zł.

Od momentu zrobienia przez fotoradar zdjęcia, straż miejska (podobnie jak policja) ma 180 dni na ukaranie mandatem osobę, która popełniła wykroczenie. Potem zostaje tylko droga sądowa.

Sławomir Draguła