Badania diagnostyczne przeprowadza się wielokrotnie w czasie użytkowania pojazdu. Pierwsze badanie techniczne samochodu osobowego, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 tony, ciągnika rolniczego oraz przyczepy wykonuje się przed pierwszą rejestracją. Z tego obowiązku są zwolnione fabrycznie nowe pojazdy, które posiadają świadectwo homologacji. Wówczas, właściwy dla miejsca zamieszkania właściciela wydział komunikacji dokonuje rejestracji pojazdu i wpisuje do dowodu rejestracyjnego termin badania technicznego pojazdu. Termin kolejnego badania wpisuje do dowodu rejestracyjnego upoważniony diagnosta po uzyskaniu pozytywnego wyniku badania pojazdu.
Następne badanie techniczne wymienionych grup pojazdów przeprowadza się przed upływem 3 lat od daty pierwszej rejestracji, a następne za dwa lata. Kolejne badania techniczne przeprowadzane są w okresie 12 miesięcy od poprzedniego badania. Powyższa zasada dotyczy także pojazdów po raz pierwszy zarejestrowanych za granicą, w takim przypadku za dzień pierwszej rejestracji przyjmuje się datę rejestracji za granicą. Taksówki osobowe, pojazdy przeznaczone do zarobkowego przewozu od 5 do 9 osób, pojazdy zasilane gazem i pojazdy typu SAM są badane co 12 miesięcy. Motorowery, lekkie przyczepy i pojazdy zabytkowe nie podlegają okresowym badaniom technicznym.
Jeżeli stan techniczny pojazdu nie zezwala na dopuszczenie go do ruchu, upoważniony diagnosta wystawia odpowiedni dokument upoważniający do poruszania się po drogach przez okres niezbędny dla dokonania naprawy uszkodzonego zespołu.
Co badają?
Badanie rozpoczyna się od identyfikacji pojazdu, czyli sprawdzenia danych zawartych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu z numerami naniesionymi przez wytwórcę. Następnie sprawdza się stan ogumienia i stopień jego zużycia, kompletność i prawidłowość ustawienia świateł zewnętrznych, skuteczność i sprawność działania układu hamulcowego. Ocenie podlega również układ kierowniczy w tym pewność połączeń i luz na kole kierowniczym. Sprawdzane jest podwozie i układ zawieszenia. Kontroli podlega instalacja elektryczna, w tym połączenie z oświetleniem przyczepy bagażowej. Sprawdza się kabinę i jej osprzęt oraz dodatkowe, obowiązkowe wyposażenie pojazdu. Badanie z reguły kończą zagadnienia związane z ochroną środowiska, w tym sprawdzenie wielkości emisji szkodliwych składników w spalinach oraz wycieków oleju i płynów eksploatacyjnych.
Wykonywane są także specjalistyczne badania taksówek osobowych, autobusów, oraz samochodów przystosowanych do przewozu osób.
Komu podlegają stacje?
Zezwolenie i nadzór nad funkcjonowaniem stacji kontroli pojazdów wydaje starosta powiatowy określając zakres prowadzonych przez nie badań. Stacje kontroli w zależności od wyposażenia i kwalifikacji diagnostów badają:
A - motocykle i motorowery
B - pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t
C - pojazdy przystosowane do zasilania gazem LPG
F - pojazdy marki SAM.
Okręgowe stacje diagnostyczne przeprowadzają badania techniczne samochodów po wypadku, samochodów zarejestrowanych po raz pierwszy za granicą, samochodów, w których dokonano zmian konstrukcyjnych oraz samochodów przeznaczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych.
