Quad dla dzieci, sportowy czy użytkowy? Nowy czy używany?

Dzielnie znoszą służbę w wojsku, policji czy straży granicznej. W cywilu wykorzystywane są często do zwykłej zabawy, ale potrafią także pomóc odśnieżyć dojazd do posesji.

Zobacz też zdjęcia: Quad dla dzieci, sportowy, użytkowy czy przeprawowy

Chodzi tu oczywiście o quady, nazywane też ATV (od ang. all-terrain vehicle). W ciągu ostatnich kilku lat zyskały w Polsce dużą popularność, chociaż daleko nam do USA, gdzie są powszechnie używane np. w pracy na farmach.

Swego czasu nawet sam George W. Bush – 43. prezydent Stanów Zjednoczonych – objeżdżał w towarzystwie kamer sswoje ranczo w Teksasie właśnie na quadzie.

Zanim jednak ATV stały się czterokołowcami, w latach 70’ i na początku 80-tych miały tylko trzy koła. Jeden z trójkołowców - zagrał nawet w filmie u boku Jamesa Bonda („Diamenty są wieczne” z 1971 roku).

Z czasem jednak producenci porzucili koncepcję trzech kół ze względu na dużą niestabilność tych maszyn. W ten sposób w 1982 roku na rynku pojawił się pierwszy czterokołowiec - Suzuki QuadRunner LT125.

Od tamtej pory sprzęt ATV przeszedł długą drogę, a producenci ciągle udoskonalają swoje modele oferując coraz to nowsze rozwiązania, jak chociażby wspomaganie kierownicy. Oferta czterokołowców na polskim rynku jest coraz bogatsza - dostępne są różne quady nowe i quady używane.

Quady dla dzieci i rekreacyjne

Jeżeli chcemy sprawić swojemu kilkuletniemu dziecku (nie wcześniej niż od 7-8 lat) zabawkę w postaci małego ATV trzeba wziąć pod uwagę kilka istotnych kwestii.

Po pierwsze silnik takiego quada – napędzający tylko tylną oś – powinien mieścić się w przedziale do 125-150 ccm. Oczywiście trzeba do tej kwestii podejść z głową, gdyż 8-latek ważący 30 kilogramów może mieć duży problem z opanowaniem „150-ki”, ważącej 170 kg. Dlatego do stawiania pierwszych kroków za kierownicą, lepiej kupić dzieciakowi maszynę o mniejszej pojemności, która także będzie miała niższą masę. Mini quad będzie tu optymalnym rozwiązaniem.

Po drugie kiepskim pomysłem będzie zakup chińskiego „pseudoquada”. Co prawda cena około 1000 złotych za „50-kę” może być kusząca, ale jakość materiałów oraz duża awaryjność sprawiają, że lepiej omijać te „zabawki” made in China z daleka. Szkoda nerwów i pieniędzy, nawet jeśli chodzi o tanie quady dla dzieci.

Za trzykrotność lub czterokrotność tej sumy można już kupić kilkuletni sprzęt japońskich czy amerykańskich producentów, jak Honda TRX90, czy Polaris Outlaw 90. Quady używane są tej sytuacji lepszym wyborem niż tanie quady bliżej nieznanych firm.

Quad rekreacyjny

Dla dorosłych, którzy rozpoczynają swoją off-roadową przygodę, dobrym rozwiązaniem będzie quad rekreacyjny, którego rozmiary i maksymalny udźwig dostosowane są do wzrostu oraz wagi osób starszych.
 
Pojemność około 200-300 ccm powinna wystarczyć do tego, aby zasmakować zabawy w terenie. Napęd tylnych kół odbywać się może za pomocą bezobsługowego wału lub łańcuchem.

Hamulce tarczowe są standardem w tych bardziej rekreacyjno-sportowych konstrukcjach, natomiast w quadach rekreacyjno-użytkowych pojawić się może – zwłaszcza przy tylnej osi – hamulec bębnowy. Do kategorii rekreacyjnych czterokołowców zaliczyć można np. Polarisa Phoenix 200, czy Kymco MXU 250.

Quady sportowe

Dla fanów szybkiej jazdy producenci sprzętu ATV przygotowali szeroki wybór maszyn o różnej mocy i pojemności. Quady sportowe cechuje lekkość konstrukcji, stosunkowo wysoka moc oraz napęd tylko tylnej osi za pomocą łańcucha. W pojazdach tych do spowalniania służą hamulce tarczowe.

Już sprzęt z jednostką o pojemności 250 ccm daje niesamowite wrażenia z jazdy, a dzięki zawieszeniu o dużym skoku oraz szerokich możliwościach regulacji, można wybrać się nawet na specjalnie przygotowany tor z dużą liczbą hopek.

Dodatkową frajdą jest wprowadzanie czterokołowca w efektowne poślizgi, co ułatwia powszechna w przypadku sportowych quadów manualna skrzynia biegów, która raczej nie występuje w tanich quadach przeznaczonych dla dzieci i rekreacji.

Producenci zrezygnowali w tym segmencie ATV z wału napędowego na rzecz lżejszego łańcucha. Dzięki takiemu rozwiązaniu można w razie potrzeby dostosować tylne przełożenie, czyli zębatkę na „szybszą” lub „wolniejszą”, która gwarantuje za to lepsze przyspieszenia.

Zaprawieni w off-roadowej zabawie, dla których moc „250-ki” już nie wystarcza, powinni poszukać quada w klasie pojemnościowej 450. Takie pojazdy mają często jednostki napędowe przekraczające 40 KM oraz pełną regulację napięcia wstępnego sprężyny oraz tłumienia siły dobicia i odbicia przedniego jak i tylnego zawieszenia.

Jeżeli chcemy startować w zawodach będziemy mogli liczyć na szeroki asortyment akcesoriów oraz części tuningowych, które mogą przystosować naszego czterokołowca do prawdziwych sportowych zmagań. Nie oznacza to oczywiście, że klasa „450” to największe pojemnościowo quady sportowe. Austriacki KTM posiada w swojej ofercie model 525 XC z jednostką napędową o pojemności 510 ccm, a Honda oferuje obecnie model TRX700XX zasilany wtryskiem paliwa.

Quady użytkowe

Czterokołowce, których głównym zadaniem miała być ciężka praca w ogrodzie czy gospodarstwie posiadają większe możliwości przewozowe za sprawą przedniej części pojazdu. Znajduje się tam zazwyczaj zamontowany fabrycznie stelaż przeznaczony do przytwierdzenia tekstylnych bądź plastikowych kufrów.

W przypadku quadów użytkowych, osiągi i prędkość nie są już tak istotne, jak w przypadku sportowych ATV. Dlatego powszechnym rozwiązaniem jest stosowanie w tych maszynach bezstopniowych przekładni lub „automatu”, który pozwala na jazdę w trybie automatycznym lub sekwencyjnym, a napęd przekazywany jest za pomocą wału.

Quady przeprawowe

Poza tym w większych pojemnościowo maszynach pojawia się napęd na wszystkie cztery koła dołączany przełącznikami przy manetkach. Te właśnie pojazdy – z opcją napędu 4x4 – używane są do pracy w najcięższym terenie i winny być nazywane przeprawowymi.

Duże możliwości brodzenia oraz pokonywania stromych zjazdów i podjazdów przeprawowe ATV zawdzięczają opcji blokowania mechanizmu różnicowego, mocnym silnikom (w większych klasach pojemnościowych single zastępowane są twinami), niezależnemu zawieszeniu oraz specjalistycznemu wyposażeniu, jak wyciągarki.

W quadach użytkowych oraz przeprawowych producenci stosują wiele rozwiązań mających pomóc użytkownikowi w poruszaniu się w ciężkim terenie. Jednym z takich układów jest system hamowania silnikiem czy elektryczne wspomaganie kierownicy.

Dodatkową zaletą stosowaną w ATV przeprawowych jest dodatkowe gniazdo zasilania, pod które można podłączyć nawigację GPS lub dodatkową lampę tzw. szperacz.

Czterokołowce UTV

Obok ATV istnieje także inny rodzaj czterokołowców, nazywanych UTV (z ang. Utility Task Vehicle) lub side by side. Są to pojazdy użytkowe, gdzie kierowca i pasażer – lub pasażerowie – siedzą obok siebie, jak w zwykłym aucie.

Klienci do wyboru mają dwa rodzaje UTV: pierwszy to rekreacyjno-sportowe pojazdy w stylu buggy z napędem 2x4 oraz typowo użytkowe maszyny z platformą ładunkową z tyłu.

Ten drugi typ zazwyczaj ma opcję napędu 2x4, 4x4 oraz możliwość blokowania mechanizmu różnicowego. Ten rodzaj UTV jest często stosowany w ciężkim terenie, gdzie nie wjechałby żaden samochód dostawczy. A dzięki opuszczanej platformie ładunkowej UTV może znaleźć zastosowanie jako pojazd do prac rolniczo-gospodarczych, czy służyć jako terenowy „dostawczak” przy większych inwestycjach budowlanych.

Zakup używanego quada - kilka porad:

- zastanów się jaki rodzaj (rekreacyjny, sportowy, przeprawowy) będzie najlepszy do terenu, w którym będzie jeździł,

- sprawdź ewentualne wycieki oleju z silnika, przekładni, czy tylnego mostu,

- zwróć uwagę na luzy w zawieszeniu m.in. przy końcówkach drążków kierowniczych, stan opon, czy korozję ramy,

- klejone plastiki i obdarte, niekompletne naklejki świadczą o ciężkich warunkach użytkowania quada,

- jeżeli ATV posiada homologację (dopuszczającą do ruchu drogowego) sprawdź, czy wszystkie lampy i migacze działają - jeżeli nie można obniżyć cenę,

Karol Biela