Prawo jazdy. Kategoria B i ciągnięcie przyczepy

Zgodnie z przepisami prawo jazdy kategorii B uprawnia kierowcę do ciągnięcia tak zwanej przyczepy lekkiej. Przyczepa lekka to taka, której dopuszczalna masa całkowita (DMC), nie przekracza 750 kilogramów. Nie musi być ona przy tym wyposażona w hamulec najazdowy. W praktyce zatem oznacza to, że zestaw samochód i przyczepa może maksymalnie osiągnąć masę 4250 kg (samochód o masie 3500 kg – np. auto dostawcze plus przyczepa lekka 750 kg).

Kierowca legitymujący się prawem jazdy kategorii B może też ciągnąć przyczepę inną niż lekka, o ile masa całego zestawu (DMC – dopuszczalna masa całkowita), nie przekroczy 3500 kg. Ważne jest także, by rzeczywista masa całkowita przyczepy ciągniętej przez samochód nie przekraczała rzeczywistej masy całkowitej pojazdu ciągnącego.

A zatem na przykład samochód osobowy o masie 1800 kg może ciągnąć przyczepę o masie 1100 kg, bowiem masa całego zestawu wyniesie w takim wypadku 2900 kg i nie przekracza dopuszczalnej granicy 3500 kg. Jednak przyczepa o DMC powyżej 750 kg musi być wyposażona w hamulec najazdowy.

Pozornie tylko wszystko to wydaje się proste i oczywiste. Diabeł – jak zawsze – tkwi w szczegółach…

Wyższa matematyka...

Oczywistym jest, że masa całego zestawu w przypadku samochodu i przyczepy innej niż lekka, nie może przekroczyć (na kategorię B), dopuszczalnej masy całkowitej 3,5 t. Ale przecież każde z aut, które może ciągnąć przyczepę, ma inną masę, wielkość i moc jednostki napędowej. Zabawnie mógłby wyglądać popularny „maluch” ciągnący przyczepę kempingową dużo większą od siebie. Nawet jeśli coś takiego by się udało, to przede wszystkim jednak cała sytuacja byłaby bardzo niebezpieczna. Dlatego też w każdym dowodzie rejestracyjnym są umieszczone ważne, z punktu widzenia doboru przyczepy, trzy wielkości umieszczone w następujących rubrykach:

F.1 – maksymalna masa całkowita pojazdu (MMC) w kg;
Q.1 – maksymalna masa całkowita przyczepy z hamulcem (w kg);
Q.2 – maksymalna masa całkowita przyczepy bez hamulca (w kg).

I po lekturze tych zapisów wydawać by się mogło, że wszystko jest dość proste i oczywiste, Ale nie…

Według przepisów, przyczepa z hamulcem to taka, której hamulec jest uruchamiany z miejsca (pozycji) kierowcy. Zatem jedynie przyczepy z pneumatycznym układem hamulcowym spełniają te kryteria. Nie spełniają ich przyczepy wyposażone w hamulec najazdowy. Wydawać by się zatem mogło, że skoro przyczepy z hamulcem najazdowym nie są klasyfikowane jako „przyczepy z hamulcem”, to obowiązywać będą dane z rubryki Q.2. A więc przyczepy bez hamulca. No ale przecież przyczepy hamulec jakiś mają.
Dostrzeżono ten problem i wydano rozporządzenie (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31.12.2002 r. Dz. U. 03.32.262 w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia), zgodnie z którym stosunek dopuszczalnej masy całkowitej (DMC) samochodu do DMC przyczepy musi wynosić 1,33:1. W uproszczeniu – DMC samochodu musi być o 1/3 większe niż DMC przyczepy. I tak auto, które ma DMC wynoszącą 1900 kg może ciągnąć przyczepę, która ma maksymalną DMC – 1428 kg.

Zobacz także: Volkswagen up! w naszym teście

Uwaga na granicę 3,5 tony

Warto pamiętać, że w przypadku, kiedy masa zestawu przekroczy 3500 kg, wtedy zobowiązani jesteśmy do wniesienia opłaty za korzystanie z dróg płatnych (Viatoll). Od 1 lipca 2011 r. wraz z wprowadzeniem elektronicznego systemu poboru opłat na drogach krajowych, pojazdy i zestawy pojazdów, których masa przekracza 3,5 tony, są traktowane identycznie, jak samochody ciężarowe. Dlatego też jeśli zestaw samochód plus przyczepa przekroczy masę 3,5 tony, wtedy należy zaopatrzyć się w viabox, który obsługuje bramownice viatoll.

Za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej, na właściciela lub posiadacza pojazdu może zostać nałożona kara w wysokości 500 zł. Właściciel lub posiadacz pojazdu może zapłacić karę 250 zł w przypadku używania urządzenia pokładowego viaBOX niezgodnie z przeznaczeniem. 250 złotych może także zapłacić kierowca pojazdu, jeśli wprowadzi do urządzenia viaBOX nieprawidłowe dane o kategorii samochodu.

Ile to nas będzie kosztować?

Przykładowo za przejazd z Warszawy na Hel samochodem osobowym z przyczepą o łącznej masie ponad 3,5 tony zapłacimy:
- 55,90 zł podróżując autostradą A2 i A1;
- 35,08 zł podróżując trasą S7.