Prawo. Duże zmiany dla kierowców - to trzeba wiedzieć

Głównym przedsięwzięciem związanym z nowym brzmieniem ustawy, było uruchomienie i uregulowanie zasad działania elektronicznej Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, w skrócie znanej jako CEPiK 2.0. Jak wskazuje nazwa, w systemie tym gromadzone są wszelkie dane na temat pojazdów zarejestrowanych w Polsce i kierowców uprawnionych do ich prowadzenia. Odnosi się do dwóch funkcjonujących wcześniej baz: Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP) oraz Centralnej Ewidencji Kierowców (CEK). Gromadzą one wszelkie informacje o pojazdach, takie jak marka, model, rok produkcji, pojemność i moc silnika, wykaz historii własności pojazdu i informacje o ubezpieczeniu OC. Co tyczy się natomiast kierowców, baza przechowuje dane o osobach uprawnionych do kierowania pojazdami silnikowymi oraz o takich, którym cofnięto uprawnienia lub zakazano prowadzenia pojazdów.

CEPiK 2.0 wystartował 13 listopada 2017 roku. Początkowe plany zakładały uruchomienie pełnego systemu dopiero 4 marca 2018 r., jednak zamiast tego zdecydowano się na jego wcześniejsze, etapowe wdrażanie.

Nowe przepisy doprecyzowały i zwiększyły zakres informacji, jakie wprowadzane są do systemu CEP. Mają poprawić ich jakość i pomóc w uniknięciu nieprawidłowości, dotyczących chociażby nieaktualnych danych na temat statusu prawa jazdy. Przez błędy nie wiadomo było, czy dokument został zatrzymany, czy zwrócony kierowcy. Brakowało także informacji o ubezpieczeniu OC lub o zmianach dotyczących pojazdu (przerejestrowaniu auta lub sprzedaży). Po poprawkach system udziela informacji także o zabezpieczeniach pojazdu, np. majątkowym, nakładanym przez prokuratora w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa przez właściciela auta. To ma wpływać na zwiększenie bezpieczeństwa obrotu pojazdami w naszym kraju – zainteresowani zakupem danego samochodu mogą sprawdzić na przykład, czy sprzedający faktycznie ma pełne prawo do dysponowania autem.

Kolejną zmianą, o której było chyba najgłośniej, jest nałożenie obowiązku zapłaty z góry za przeprowadzenie okresowego badania technicznego pojazdu. To pozbawiło właścicieli możliwości zrezygnowania z sprawdzenia stanu pojazdu bez ponoszenia kosztów. Kierujący często korzystali z tej opcji, gdy diagnosta na stacji kontroli wykrył w samochodzie defekt, uniemożliwiający mu dopuszczenie auta do ruchu. Pozwolenie na dokonanie płatności po przeprowadzonym badaniu mają nadal przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na podstawie faktury VAT z odroczonym terminem płatności.

Zobacz także: Seat Ibiza 1.0 TSI w naszym teście

Nowelizacja rozszerza uprawnienia pracowników Straży Granicznej, którzy mogą teraz zatrzymywać dowody rejestracyjne pojazdów, gdy stwierdzą, że samochód w jakiś sposób zagraża bezpieczeństwu na drogach, nie przeszedł terminowo badań technicznych oraz w innych przypadkach przewidzianych w ustawie - Prawo o ruchu drogowym. Zmiana ta z pewnością usprawni kontrole graniczne. Wcześniej Straż Graniczna mogła przeprowadzić pełną kontrolę pojazdu i kierującego, ale gdy zachodziła taka potrzeba, musiała wezwać Policję – dopiero jej funkcjonariusze mogli zatrzymać dowód rejestracyjny.

Od listopada ubiegłego roku Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma dostęp do bazy CEK w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych. To ułatwia funduszowi zwalczanie przestępstw ubezpieczeniowych, a zakłady ubezpieczeniowe mogą szybciej likwidować szkody. Do CEP natomiast mają być wprowadzane informacje o szkodzie istotnej, do jakiej doszło w pojeździe podczas wypadku. Pojęcie to doczekało się w końcu definicji – według poprawionej ustawy jest to „szkoda w zakresie elementów układu nośnego, hamulcowego lub kierowniczego pojazdu, mająca wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego, kwalifikująca pojazd do dodatkowego badania technicznego i stwierdzona przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub przez zakład ubezpieczeń w związku z otrzymanym zgłoszeniem szkody z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia”.  Uprawnienia do przekazywania informacji o szkodach istotnych Fundusz będzie miał od 4 czerwca 2018 roku (w przypadku pojazdów nieubezpieczonych).