Nowe limity emisji CO2. Co dalej z silnikami spalinowymi? UE podjęła decyzję

14 lipca 2021 r. Komisja Europejska opublikowała pakiet regulacyjny „Fit for 55”.- Bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych przyspieszą przejście na mobilność bezemisyjną dzięki wymogowi zmniejszenia średnich emisji z nowych samochodów o 55 proc. od 2030 r. i o 100 proc. od 2035 r. w porównaniu z poziomami z 2021 r. W rezultacie wszystkie nowe samochody rejestrowane od 2035 r. będą bezemisyjne - czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej.

W praktyce oznacza to, że po 2035 roku możemy nie kupić nowego auta z silnikiem Diesla czy benzynowym. Na tym etapie jest to tylko propozycja Komisji Europejskiej, która musi jeszcze zostać uzgodniona m.in, z państwami członkowskimi UE. 

Zmienione rozporządzenie w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych nałoży na państwa członkowskie wymóg zwiększenia zdolności ładowania proporcjonalnie do sprzedaży samochodów bezemisyjnych oraz wymóg instalacji punktów ładowania i tankowania na głównych autostradach w regularnych odstępach: co 60 km w przypadku ładowania energią elektryczną i co 150 km w przypadku tankowania wodoru.

- Komisja Europejska w ramach „Fit for 55” zaproponowała nowe cele emisyjne dla samochodów do roku 2030 i 2035. Do roku 2030 -w przypadku samochochodów osobowych- emisja CO2 ma spaść o 55%, a w przypadku samochodów dostawczych – o 50% w porównaniu do roku 2021. Oznacza to wzrost wartości redukcji o ponad 50% w przypadku osobowych i niemal 70% dla samochodów dostawczych w stosunku do celu wyznaczonego zaledwie 3 lata temu.  To bardzo ambitny cel, który przekłada się na bardzo znaczące  ograniczenie liczby samochodów z silnikami spalinowymi na drogach. W 2035 redukcja ma wynieść 100%. Jednak, aby te ambitne cele zostały spełnione w ciągu najbliższych 10 lat musi powstać w Europie sieć ładowania i tankowania wodorem, która odpowie na zapotrzebowanie użytkowników samochodów elektrycznych i wodorowych. Bez niej nie ma szans na zachowanie mobilności na dzisiejszym poziomie. Oczywiście, na tym etapie jest to tylko propozycja Komisji Europejskiej, która musi jeszcze zostać uzgodniona w tzw trilogu, z udziałem Parlamentu Europejskiego i Krajów Członkowskich, dopiero wtedy poznamy ostatecznie przyjęte rozwiązanie – mówi Jakub Faryś, Prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. __

- Pakiet „Fit for 55” to bardzo ważny i długo oczekiwany krok legislacyjny ze strony Komisji Europejskiej. Wielokrotnie zwracaliśmy uwagę – zarówno w Polsce, jak też podczas dyskusji prowadzonych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej – by zaproponowane regulacje miały charakter wiążący” – mówi o projektach legislacyjnych KE Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych - Ambitne limity emisji CO2 wliczają również istotne ograniczenia w możliwości rejestracji pojazdów konwencjonalnych w Europie po 2035 roku. Osiągnięcie tych celów w naszym regionie i na naszym rynku wymaga jednak efektywnych mechanizmów wsparcia.

Zaostrzenie norm emisji spalin nie jest niczym nowym i świeżym w pracach Komisji Europejskiej. To dzięki tym regulacjom wprowadzanym w ostatnich latach, samochody stały się droższe w zakupie, niektóre wersje silnikowe trzeba było wycofać z produkcji, a producenci aut dokonywali cyrkowych wręcz sztuczek, by jakoś utrzymać modele w swojej ofercie. Na tym jednak nie koniec. Za zaostrzenie kursu zabrały się rządy narodowe.

Już w marcu b.r. aż dziewięć krajów Unii Europejskiej wezwało Komisję Europejską do ustalenia konkretnej daty, po której sprzedaż samochodów z silnikami spalinowymi na terytorium Wspólnoty będzie zakazana. Miało to przyspieszyć proces przestawiania się przemysłu motoryzacyjnego na samochody z napędem elektrycznym.

"Producenci samochodów coraz częściej inwestują w rozwój i produkcję pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych, ale proces przejścia wymaga przyspieszenia. Abyśmy mogli zrealizować nasze krótko- i długoterminowe ambicje klimatyczne oraz zapewnić transformację w kierunku zrównoważonego sektora transportu, musimy dawać (...) wyraźne sygnały producentom, właścicielom flot i konsumentom. Dlatego ważnym zadaniem dla nas jako prawodawców jest zachęcanie producentów do udostępniania na rynku pojazdów o zerowej emisji" - można było przeczytać w opublikowanym na stronie internetowej stałego przedstawicielstwa Holandii przy UE.

W wezwaniu tym, oprócz Holandii, podpisały się też Austria, Belgia, Dania, Grecja, Irlandia, Litwa, Luksemburg i Malta.
Co ciekawe, najbardziej radykalna stała się malutka Dania, która wystosowała apel do Komisji Europejskiej, by ta określiła rok 2030 jako datę ostatecznego wycofania ze sprzedaży nowych samochodów z silnikami spalinowymi.

Blady strach padł na sektor motoryzacyjny w Europie. Spełnienie oczekiwań Danii będzie oznaczać likwidację całego sektora produkcji motoryzacyjnej i likwidację setek tysięcy miejsc pracy, w tym w znacznej mierze także w naszym kraju.

Cytowane przez Instytut Badań Rynku Motoryzacyjnego SAMAR, Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych stwierdziło, że:

[cyt]– Trzeba jasno powiedzieć, że duńska propozycja oznacza de facto likwidację całego sektora gospodarczego, jaki stanowi produkcja komponentów związanych z napędem konwencjonalnym. W konsekwencji, jak obliczyli to niemieccy eksperci, w Europie zniknie kilka milionów miejsc pracy w przemyśle i usługach. Ofiarą tych redukcji w znacznej mierze padnie również Polska, która nazywana jest europejskim zagłębiem produkcji części motoryzacyjnych. Polskie zakłady w znacznej mierze wytwarzają bowiem elementy związane z technologią napędu konwencjonalnego – mówi Alfred Franke, ekspert SDCM.

Wyeliminowanie aut spalinowych z rynku i zastąpienie ich elektrycznymi, to plan karkołomny i kosztowny. Wraz z jego realizacją mogą zniknąć nie tylko całe gałęzie gospodarki, ale też nastąpi znacznie zmniejszenie zapotrzebowania na konkretne produkty, np. paliwa płynne i smary, z czego branża petrochemiczna jakby nie zdawała sobie sprawy.

Bez walki nie poddadzą się na pewno duże koncerny motoryzacyjne, które stanowią istotny wkład w PKB takich państw, jak Niemcy, Francja czy Włochy. Rykoszetem zmian może oberwać się też krajom producentom lub montowniom samochodów oraz części motoryzacyjnych, takim jak: Polska, Czechy, Słowacja czy Węgry.

W dużych miastach emitowane przez samochody spaliny są bardziej szkodliwe dla środowiska niż zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu. Szczególnie do powstawania smogu przyczyniają się stare diesle, zasilane olejem napędowym – wynika z raportu przeprowadzonego przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) i przeanalizowanego przez Rankomat.pl.

46% Polaków uważa, że posiadanie przez nich samochodu nie stanowi zagrożenia dla środowiska. Nie zgadza się z tym stwierdzeniem 33% respondentów, a 21% z nich nie ma zdania – wynika z badania przeprowadzonego przez Europejski Fundusz Leasingowy. Co ciekawe, to starsi Polacy bardziej dostrzegają negatywny wpływ aut na otoczenie.

45% badanych z Pokolenia X (ludzi urodzonych w latach 1966-1975) uważa, że samochód ma negatywny wpływ na środowisko. Nieco mniej osób z grupy Baby boomers (1946-1964) ocenia, że posiadanie auta stanowi zagrożenie dla natury. Natomiast 29% ankietowanych z Pokolenia Z (urodzonych po 2000 r.) i Milenialsów (Pokolenie Y z lat 1980-2000) sądzi, że cztery kółka mogą mieć zły wpływ na otoczenie.

W dużych polskich miastach toksyczne spaliny emitowanie przez samochody mają znaczący wpływ na liczbę przedwczesnych zgonów. Są bardziej szkodliwe dla środowiska, niż zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu, ponieważ rozprzestrzeniają się w bezpośrednim sąsiedztwie ludzi, w wysokich stężeniach oraz na niewielkich wysokościach – wynika z raportu przygotowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK), opublikowanego 3 grudnia 2020 r. pt.: „Eliminowanie z ruchu drogowego pojazdów nadmiernie emitujących substancje szkodliwe”.
Z raportu NIK wynika, że spośród przebadanych 62 798 samochodów, najbardziej negatywny wpływ na środowisko ma emitowane przez nie związki tlenków azotu (NOx) – 56.8%. Nieco mniej do powstawania smogu przyczyniają się tlenki węgla (CO) – 48,1%, węglowodory (HC) – 45,3%, a także pyły (PM) – 39,6%. Z przeprowadzonych badań wynika, że w Warszawie i Krakowie zły wpływ tych substancji na nasze otoczenie wynosi aż 75%.

Samochody zasilane benzyną, najczęściej przekraczają dopuszczalne normy emisji pyłów (PM) – 70,5%. Szczególnie to zjawisko dotyczy starszych aut z klasy Euro 2 (70,8%), Euro 3 (63,8%) i Euro 4 (62,9%).

Natomiast nowsze diesle zasilane olejem napędowym, najczęściej przekraczają dopuszczalne normy emisji związków tlenków azotu (NOx). Szczególnie w klasie Euro 5 (83%), Euro 4 (72,1%) i Euro 6 (69,9%).

Emisja szkodliwych spalin jest w Polsce tak dotkliwa, ponieważ  na naszych drogach dominują wiekowe samochody. W 2020 r. średni wiek używanego auta wyniósł w Polsce 14,1 lat. Na użytkowanie nieco nowszych pojazdów mogą pozwolić sobie Słowacy (14) i Węgrzy (13,5). Spośród przebadanych przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA) 28 krajów, Polska zajęła pod tym względem dopiero 22 miejsce.

Z raportu ACEA wynika, że najnowsze samochody w Europie posiadają mieszkańcy Luksemburga (średnio 6,5 roku), Wielkiej Brytanii (8) i Austrii (8,3). Natomiast najstarszymi autami jeżdżą kierowcy z Litwy (16,8), Estonii (16,7) i Rumunii (16,5).

Zobacz także: Skoda Enyaq iV - elektryczna nowość