Niezależne firmy dbają o nasze bezpieczeństwo

- „Nowy samochód w 80% tworzą części pochodzące właśnie z niezależnych, firm, a tylko w 20% części produkowane bezpośrednio przez koncerny samochodowe” – mówi Alfred Franke, prezes Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych. Najlepszym przykładem tego zjawiska są systemy bezpieczeństwa, opracowywane i nieustannie udoskonalane przez specjalizujące się w ich produkcji firmy.

Idealnie tę sytuację pokazuje historia powszechnego dziś i obowiązkowego w nowych pojazdach systemu ABS. Po pierwszych próbach w latach 60. XX wieku z mechanicznym układem, mało efektywnym i drogim, dopiero w latach 70. pojawiły się pierwsze rozwiązania zelektronizowane. W Europie prekursorem wdrażania tego układu do produkcji seryjnej był Bosch. W 1978 roku firma ta wprowadziła na rynek system ABS, który zadebiutował w Mercedesach klasy S. Potem układ pojawił się w innych markach, najpierw w luksusowych, a następnie w popularnych modelach. Przy tej okazji warto przypomnieć, że to założyciel tej firmy, Robert Bosch, przed 110 laty skonstruował wysokonapięciowy, elektromagnetyczny zapłon iskrownikowy ze świecami zapłonowymi, który w szybkości, precyzji i cenie wyprzedzał rozwiązania znane we wczesnym stadium rozwoju silników spalinowych i przyspieszył ich ewolucję.

Jednym z ważniejszych elementów bezpieczeństwa współczesnego samochodu jest układ kontroli jego stabilności, występujący pod różnymi symbolami, wśród których najczęściej występują ESP i ESC. Elektroniczny system ESP, zwłaszcza na śliskiej jezdni lub podczas zbyt szybkiego pokonywania zakrętów, pozwala zachować stabilność toru jazdy i częstokroć uniknąć ciężkiego wypadku spowodowanego poślizgiem. Co ciekawe, od roku 2010 produkuje się więcej systemów ESP niż ABS.

W Europie regulacje nakazujące obowiązkowy montaż seryjny systemów ESP dotyczą wszystkich pojazdów, które uzyskały homologację po październiku 2011. Od listopada 2014 system ten będzie montowany w seryjnym wyposażeniu wszystkich nowych samochodów wyprodukowanych w Europie. Już dziś 72% nowych samochodów osobowych i samochodów użytkowych o mniejszym tonażu w Europie jest wyposażanych w system ESP. W 2012 roku niemal co drugi nowy samochód osobowy na świecie będzie wyposażony w ten system.

Warto przy tej okazji pamiętać, że wśród dostawców tak ważnego układu pojazdu między innymi są: Bosch, Aisin, Bendix, Continental Automotive Systems, TRW czy WABCO.

Dziś praktycznie wszystkie systemy bezpieczeństwa, używane we współczesnych samochodach, są wytwarzane przez niezależnych producentów. Pasy bezpieczeństwa, których skuteczność w ochronie przed poważnymi obrażeniami głowy wynosi 75%, a przed obrażeniami klatki piersiowej 66% (wg IIHS - Insurance Institute for Highway Safety – niezależnego, amerykańskiego instytutu zajmującego się bezpieczeństwem ruchu drogowego) są dostarczane m. in. przez TRW, firmę, która dziś jest wśród największych na świecie dostawców dla przemysłu motoryzacyjnego, między innymi zaawansowanych technologii związanych z aktywnym bezpieczeństwem.

Wśród oferowanych rozwiązań jest np. aktywny tempomat pozwalający na jazdę w gęstym ruchu, automatyczne zatrzymywanie się w korku i używający funkcji stop&go, wyłączającej silnik, gdy samochód zatrzymuje się oraz uruchamiający go, gdy rusza. Ponadto, niezależne firmy oferują także systemy ostrzegające przed przypadkowym przekroczeniem linii wyznaczającej pas jezdni i ułatwiające trzymanie się go, monitorujące ciśnienie w oponach czy czujniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania takich elementów bezpieczeństwa jak np. poduszki powietrzne.

O stałym zaangażowaniu niezależnych dostawców w rozwój systemów bezpieczeństwa świadczy choćby prezentacja pod koniec 2010 roku przez TRW nowej generacji pirotechnicznych napinaczy pasów bezpieczeństwa, produkowanych od 30 lat. W produkcji nowe rozwiązanie, lżejsze i lepiej dozujące siłę napinającą pasy w razie wypadku, znajdzie się w 2013 roku.

Pod koniec ub. roku zaprezentowano nową generację airbagów. Jak się ocenia, poduszki powietrzne redukują ryzyko śmierci kierowcy w zderzeniu czołowym o 19-31% (zależnie od kierunku uderzenia) oraz o 11% jeśli pod uwagę weźmiemy wszystkie rodzaje wypadków (dane z raportu dla Kongresu USA). Nowa generacja poduszek powietrznych podczas odpalenia na podstawie danych z różnorodnych czujników nie tylko dostosowuje ciśnienie wypełniających je gazów (dwustopniowe poduszki znane są od ponad dekady), lecz i kształt worka tak, by optymalnie chronić jadących samochodem zależnie od ich masy, ułożenia ciała, rodzaju zderzenia i użycia pasów bezpieczeństwa. Nowa generacja adaptacyjnych airbagów ma wejść do produkcji w 2013 roku.

Podczas tegorocznego salonu samochodowego w Genewie zaprezentowano kolejne wcielenie opracowanego przez Delphi systemu CMW (collision mitigation system). Znany już z modeli Volvo S60, S80, V60, V70, XC60, XC70, teraz trafił do bardziej popularnego V40. CMS to pierwszy system wspierający kierowcę, który automatycznie uruchamia pełną efektywność układu hamulcowego, żeby uniknąć kolizji lub zminimalizować jej skutki. CMS, dzięki unikalnemu algorytmowi, przetwarza dane z czujników rozpoznając sytuację, w której konieczna jest natychmiastowa reakcja, by zapobiec zderzeniu lub zmniejszyć jego skutki.

Nie można także zapominać o radarowych układach monitorujących strefę martwego pola obserwacji kierowcy czy wspierające kierowcę włączającego się do ruchu i ostrzegające przed ryzykiem kolizji z nadjeżdżającym z tyłu pojazdem.

W ocenie eksperta ds. nowych technologii Forum Motoryzacja dla wszystkich, prof. Andrzeja Piętaka z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, organizatora i kierownika Katedry Mechatroniki Wydziału Nauk Technicznych UWM, nowoczesne inteligentne systemy związane z bezpieczeństwem mają niewątpliwie znaczny wpływ na poziom bezpieczeństwa współczesnych samochodów, mogą powodować uniknięcie poważnych skutków kolizji drogowych czy nawet samych kolizji. „Oczywiście, kolejne ewolucje tych systemów, w związku z możliwościami współczesnej mechatroniki, zapewniają coraz wyższe standardy bezpieczeństwa użytkowników ruchu drogowego. Przodujące znaczenie okazują się mieć w ich rozwoju firmy produkujące systemy bezpieczeństwa, posiadające własne ośrodki badawcze, często współpracujące z uczelniami wyższymi” – ocenia prof. Piętak.