Na zimę inne niż na lato

W warunkach zimowych bezpieczeństwo podróżowania i mobilność zapewnią prawidłowo dobrane opony. Przewaga opon zimowych szczególnie uwidacznia się, gdy spadnie temperatura i mieszanka gumowa opon letnich staje się twarda. Wówczas opona letnia ślizga się i nie przenosi momentu napędowego.

Na śniegu, ogumienie letnie jest wręcz niebezpieczne, droga hamowania wzrasta około 2 razy w porównaniu z oponą zimową. To są argumenty, które powinien wziąć pod uwagę każdy kierowca. Opony zimowe trzeba założyć, gdy temperatura powietrza spadnie poniżej 7 stopni C.

Właściwości opon zimowych

Już na pierwszy rzut oka opony zimowe różnią się wyglądem od opon letnich. Charakterystyczna rzeźba bieżnika złożona z “klocków" sprawia, że opony te zapewniają wysoką przyczepność na mokrej i śliskiej nawierzchni oraz skutecznie odprowadzają wodę. Za te właściwości odpowiedzialne są szerokie rowki obwodowe oraz rowki poprzeczne transportujące wodę na zewnątrz. Drugą ważną funkcją jest zapewnienie przyczepności na nawierzchniach śliskich i zaśnieżonych. W osiągnięciu tego celu pomagają głębokie poprzeczne nacięcia opony zwane lamelkami umieszczone w klockach. To one “otwierają" się i “wgryzają" w podłoże zapewniając przyczepność podczas ruszania i siłę oporu niezbędną do hamowania pojazdu zarówno na śniegu jak i lodzie. Powodują także przecinanie warstwy wody i skierowanie jej do rowków poprzecznych Ilość lamelek w oponie jest optymalnie dobrana przez producenta i może osiągać

2000. Kształt i sposób działania lamelek jest zróżnicowany: są lamelki z zaczepami umieszczonymi na ich wewnętrznych powierzchniach wzmacniającymi przyczepność, lamelki samoblokujące się typu “Z" zwiększające sztywność opony i lamele typu “Y", które nawet po znacznym przebiegu zapewniają dobrą trakcję.

Poza krótszą drogą hamowania “zimówki" zapewniają znacznie lepsze warunki trakcyjne na ośnieżonych nawierzchniach, stabilne prowadzenie na łukach i precyzyjne reakcje na ruchy kierownicą oraz umożliwiają pokonywanie wzniesień. Opona zimowa przenosi aż 5 razy większy moment napędowy w porównaniu z letnią.

Należy pamiętać, aby zimowych pneumatyków nie zakładać bezpośrednio przed planowanym wyjazdem. Nowe opony muszą dotrzeć się do nawierzchni i pełną sprawność uzyskują po pokonaniu dystansu około 300 km. Głębokość bieżnika opon zimowych pozwalająca na ich dobre zachowanie jest wyższa niż opon letnich i wynosi 3 mm /letnie około 2 mm/. Bieżnik o wysokości poniżej 3 mm nie daje gwarancji bezpieczeństwa.

Inna guma

Opona zimowa jest miękka, zbudowana z mieszanki o innym składzie niż opona letnia. Mieszanka letnia jest odporna na nagrzewanie się w wysokich temperaturach, jednak zimą, w niskich temperaturach, twardnieje i ślizga się po podłożu. Elastyczność opony jest niezbędna, aby bieżnik swym kształtem mógł się dopasować do nawierzchni. Ogumienie zimowe pracuje w

szerokim zakresie temperatur i musi zachowywać swe dobre własności od minus 25 do plus 20 stopni C. Do wytwarzania opon zimowych używane są mieszanki gumowe o specjalnym składzie z podwyższoną zawartością krzemionki.

Hałas

Do niedawna, w eksploatacji opon zimowych, problemem był poziom hałasu emitowany przez pneumatyki, szczególnie podczas szybkiej jazdy po twardych nawierzchniach. W wyniku doświadczeń wypracowano kształt bieżnika z klockami różnej wielkości, które są przesunięte względem siebie, aby poprzez brak powtarzalności ruchu zmniejszyć emisję hałasu. Współczesne zimówki są tylko nieco głośniejsze od opon letnich.

Właściwe opony do samochodu

Producenci ciągle poszukują doskonalszych kształtów bieżnika i nowych rozwiązań materiałowych, które mają za zadanie poprawić własności opony. Już na etapie produkcji różnicuje się przeznaczenie opon zimowych produkując mniejsze rozmiary 13, 14 cali w niższych klasach prędkości Q i T. Są one przeznaczone do samochodów o mniejszej pojemności i mocy silnika, które ze względu na swe cechy konstrukcyjne rozwijają niższe prędkości. Te grupy opon są tańsze i powinny być wykorzystywane przez właścicieli o niezbyt zasobnych portfelach. Opony przeznaczone na obręcze o średnicach 15 - 18 cali, często o bardzo obniżonym profilu, przeznaczone są do szybkich samochodów. Takie opony mają także wysokie indeksy prędkości H i V, są bardzo dokładnie wykonane i przez to droższe.

Generalnie obowiązuje zasada, że ceny opon rosną wraz ze wzrostem średnicy osadzenia, zmniejszeniem wysokości profilu i zwiększeniem indeksu prędkości. W praktyce ważne jest, aby nie przepłacać i kupować opony dobrane do potrzeb kierowcy i osiągów samochodu. W asortymencie opon zimowych znajdujących się na naszym rynku, każdy może wybrać właściwą oponę do swego samochodu. Nie zawsze muszą to być opony drogie z tzw. górnej półki. Przed zakupem należy sprawdzać ceny u różnych sprzedawców, bowiem promocje organizowane przez importerów i producentów mogą wpłynąć na znaczną obniżkę cen opon.

Eksploatacja i ekonomia

Obecnie jest coraz więcej zwolenników zakupu opon zimowych, jednak przeciwnicy ich używania niezmiennie wysuwają stare argumenty, że w miastach drogi są oczyszczane i posypywane, zimą jeździ się mniej i wolniej, więc, po co wymieniać dobre letnie opony i ponosić dodatkowe koszty. Rzeczywiście, komplet opon zimowych to wydatek porównywalny do nabycia opon letnich. Jednak przy przestrzeganiu terminów sezonowej wymiany, czas używania zestawu opon letnie-zimowe wydłuża się ponad dwukrotnie, ponieważ zimą opony letnie zużywają się w większym stopniu niż zimowe. Stosując opony zimowe właściwie oszczędzamy. Zła pogoda, opady deszczu, śniegu czy oblodzenie z reguły nas zaskakują w najmniej oczekiwanym momencie, dlatego warto zrobić wszystko, aby zapobiec niespodziankom i zapewnić bezpieczeństwo stosując opony zimowe.

Niezależnie od sposobu napędu samochodu, opony zimowe powinny być umieszczone na obu osiach pojazdu, muszą mieć jednakowy bieżnik i podobny poziom zużycia, Żadne oszczędności, półśrodki, zamiany i zakładanie opon w lepszym stanie na oś napędzaną nie dają pożądanego efektu. Praw fizyki, szczególnie zimą, nie da się oszukać.

Jak ważną rolę pełnią opony zimowe świadczy fakt, że w Szwecji, Finlandii, Niemczech, Austrii i Szwajcarii ich stosowanie zimą jest obowiązkowe. Dowolny samochód wyposażony w “zimówki" ma lepsze właściwości trakcyjne na śniegu i lodzie, niż bardzo dobry samochód wyposażony w opony letnie. W naszym kraju stosowanie opon zimowych powinno należeć do kanonu bezpiecznej jazdy.

Orientacyjne ceny detaliczne wybranych opon zimowych (zł)
 

- Aby uzyskać duże przebiegi opon, należy dbać o prawidłowe ciśnienie w ogumieniu, często wyważać koła oraz kontrolować ustawienie geometrii zawieszenia.

- Gdy jedziemy z prędkością 180 km/h zużycie bieżnika jest 9 razy większe niż przy poruszaniu się z prędkością 100 km/h.

- Jeśli opona zostawia czarny ślad na nawierzchni, zużycie bieżnika wzrasta 100 razy w porównaniu z normalną jazdą.

- Głębokość bieżnika ma zasadniczy wpływ na szybkość odprowadzania wody i długość drogi hamowania. Zmniejszenie głębokości bieżnika z 7 do 3 mm wydłuża drogę hamowania na mokrej nawierzchni aż o 10 m.

Symbole prędkości opon

Czynniki wpływające na zużywanie się bieżnika

1. Temperatura i wilgoć - wysoka temperatura wpływa na zmiękczenie gumy bieżnika, co sprzyja większej deformacji opony. Dlatego w upalne dni warto parkować samochód w cieniu lub stosować specjalne pokrowce na opony.

2. Prędkość - jadąc z dużą prędkością nagrzewamy oponę, która pod wpływem ciepła staje się elastyczniejsza, a co za tym idzie, szybciej się ściera bieżnik.

3. Ciśnienie wewnętrzne - gdy ciśnienie jest za małe opona nieustannie się rozszerza i kurczy (w miejscu kontaktu z jezdnią). W ten sposób zaczyna wydzielać się ciepło, które nagrzewa gumę. Dlatego lepiej napompować oponę mocniej. Większe ciśnienie w gumach nie jest tak szkodliwe jak zbyt małe.

4. Rodzaj drogi - szybkie pokonywanie zakrętów, przyspieszanie i hamowanie, jazda po górzystych drogach i nawierzchniach szutrowych wpływają niekorzystnie na nasze opony.

Oznaczenia na oponie

1. Dane dotyczące rozmiaru opony np.: 205/55R15, czyli:

205 - szerokość opony mm,

R - kod konstrukcji wewnętrznej (R - radialna),

55 - wskaźnik profilu, tzn. ile procent z szerokości opony stanowi wysokość jej boku,

15 - średnica osadzenia podana w calach

2. Napis “TUBELESS" - opona bezdętkowa (obecnie większość opon jest bezdętkowych, w przypadku jednak opony dętkowej będzie napis TUBE TYPE)

3. Zakodowana nośność opony i jej dopuszczalna prędkość,

np.: 88V:

88 - wskazuje na nośność, którą należy przeliczyć według specjalnej tabeli, w przypadku oznaczenia 88 jest to nośność równa 560 kg,

V - maksymalna prędkość 240 km/godz.

4. TWI - napis znajdujący się u góry, bliżej czoła opony, oznaczający umieszczenie wskaźnika zużycia bieżnika. Według rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej wskaźnik oznacza minimalną, dopuszczalną głębokość bieżnika - 1,6 mm.

5. Data produkcji (kolejny tydzień roku - dwie pierwsze cyfry i rok produkcji - ostatnia cyfra) np. 3004 oznacza, że oponę wyprodukowano w 30 tygodniu 2004 r.