Lekko ożywia się rynek kredytów na cztery kółka

- Łącznie 4,94 mld zł, o 15,66 proc. mniej niż rok wcześniej (5,85 mld zł), pożyczyli Polacy na samochody w 2009 r. Około połowy tej kwoty przeznaczono na nowe auta - mówi Marcin Krasoń, analityk Open Finance. Rynek został zdominowany przez dwie instytucje: Getin Bank i Santander Consumer Bank, które łącznie mają ponad 54,4-procentowy udział. Do tego pierwszego należało 31,03 proc., drugi zaś zajął 23,37 proc. - Ciekawie przedstawiają się dane za sam czwarty kwartał, bo przewaga lidera była bardzo nieznaczna: wartości te wynoszą odpowiednio 26,57 proc. i 26,01 proc. - dodaje Krasoń.

Na trzecim miejscu rok zakończył Fiat Bank Polska z 8,22 proc. udziału, a za nim jest VW Bank Polska (7,76 proc.). Bank ten był aktywny w czwartym kwartale (biorąc pod uwagę tylko trzy ostatnie miesiące, miał prawie 10-procentowy udział w rynku) i dzięki temu wyprzedził czwartego po trzech kwartałach Lukas Bank (7,26 proc.).

Czwarty kwartał 2009 r. był - podobnie jak trzeci - gorszy od analogicznego okresu w roku 2008. Zdecydowana większość banków, które odpowiedziały na ankietę, zanotowała spadek sprzedaży w ujęciu kwartalnym. Uniknęły tego Mercedes-Benz Bank Polska (+3,56 proc.) i Banque PSA Finance (+9,80 proc.).

Gdy zsumować cały 2009 r., okaże się, że jedynie BNP Paribas Fortis zanotował niewielki (2,08 proc.) wzrost, we wszystkich pozostałych bankach mieliśmy do czynienia ze zmianą negatywną. Cały rynek spadł rok do roku o 15,66 proc., a kryzys najbardziej dotknął VW Bank Polska (-35,24 proc.) i Mercedes-Benz Bank Polska (-20,66 proc.). Oprócz BNP Paribas Fortis dobrze z finansową zawieruchą poradził sobie Banque PSA Finance, w którym spadek wyniósł zaledwie 3,43 proc. W pozostałych instytucjach (w tym u dwójki liderów) spadki wyniosły 10-20 proc. Gorszy wynik VW Bank Polska nie mógł nie wpłynąć na pozycję tego banku w zestawieniu. Za 2008 r. bank ten miał ponad 10-procentowy udział w rynku i był na nim trzecią siłą, teraz jest czwarty, a jego udział w rynku skurczył się o jedną czwartą.

Getin zajmuje się głównie samochodami używanymi, w roku 2009 84,25 proc. wartości sprzedanych przez niego kredytów dotyczyło aut z drugiej ręki. Na drugim biegunie, jeśli chodzi o podział na finansowanie zakupów pojazdów nowych i używanych, są VW Bank Polska (92,47 proc. nowych aut w 2009 r.), Mercedes-Benz Bank Polska (89,54 proc.) oraz Banque PSA Finance i Fiat Bank Polska (oba ponad 87 proc.). Łącznie 53,17 proc. wartości udzielonych kredytów dotyczyła samochodów nowych, a 46,83 proc. używanych.

Podobnie jak w trzecim, tak i w czwartym kwartale sprzedaż kredytów samochodowych w dużej mierze determinowało ogólne zaostrzenie polityki kredytowej przez banki. Dotyczyło ono także kredytów hipotecznych i konsumenckich. Powodem tego jest oczywiście sytuacja gospodarcza kraju - banki nadal obawiają się nagłego pogorszenia portfeli swoich kredytów i w kwestii pożyczania pieniędzy działają ostrożnie. Pod koniec 2009 r. trend ten zaczął się odwracać i w czwartym kwartale sprzedano więcej kredytów niż w trzecim (odpowiednio 1,21 mld i 1,14 mld zł), ale wpływ na to mogła mieć sezonowość rynku (wyprzedaże zapasów).

Według Wojciecha Drzewieckiego, szefa Instytutu Badań Rynku Motoryzacyjnego "Samar", sytuacja na rynku kredytów w sposób jednoznaczny odzwierciedla rzeczywisty stan polskiego rynku.

- Publikacje mówiące o znakomitym, na tle innych krajów Unii, rozwoju naszego rynku można włożyć między bajki. W rzeczywistości liczba sprzedanych i zarejestrowanych w Polsce samochodów w 2009 r. znacznie się zmniejszyła. Według statystyk opartych na danych zawartych w systemie CEP zanotowany spadek sprzedaży wyniósł niemal 14 proc. Biorąc pod uwagę osoby fizyczne, które w sposób szczególny mogą być zainteresowane finansowaniem zakupu poprzez narzędzia kredytowe, spadek w tej grupie wyniósł ponad 19 proc. Wynik ten jest bardzo zbliżony do spadku obserwowanego na rynku kredytów - mówi Drzewiecki.