Kiedy wymieniać opony na letnie. Czym różnią się bieżniki? Symetryczny, asymetryczny czy kierunkowy?

Opony letnie są wykonane z twardszej mieszanki niż zimówki. Dlatego gorzej pracują w niskich temperaturach, kiedy stają się sztywne, tracą przyczepność i wydłużają drogę hamowania. Ale w temperaturach plusowych, powyżej siedmiu stopni Celsjusza są znacznie lepsze. Dzięki większym nacięciom dobrze odprowadzają wodę i zapewniają lepsze niż zimówki trzymanie samochodu na zakrętach. Według synoptyków zimowa aura utrzyma się w Polsce do połowy kwietnia. Wtedy średnie dobowe temperatury powinny sięgnąć siedmiu stopni Celsjusza. Będzie to więc odpowiedni czas na wymianę opon na letnie. Już teraz warto się do tego przygotować.

Rozmiar opony - lepiej nie przesadzać z zamiennikami

Rozmiar ogumienia dobieramy kierując się wymogami producenta samochodu. Informację o nich znajdziemy w instrukcji obsługi lub na klapce wlewu paliwa. Jeśli zdecydujemy się na montaż zamienników, pamiętajmy, że średnica koła (profil opony plus średnica felgi) nie może odbiegać o więcej niż 3 proc. od wzorcowej.

Bieżnik opony ważniejszy od marki

Wybór nowego ogumienia na naszym rynku jest potężny. Poza wiodącymi producentami z Europy kierowców kuszą dostawcy z Azji. Dla statystycznego Kowalskiego wybór może okazać się bardzo trudny. - Bardzo często kierowcy sugerują się marką, a nie rodzajem opony. Do miejskiego samochodu kupują drogie, zagraniczne produkty, których zalet i tak nigdy nie wykorzystają. Są też i takie sytuacje, gdy właściciel mocnego auta woli najdroższą oponę symetryczną czołowego producenta, zamiast wybrać ogumienie kierunkowe mniej znanej marki. Wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy z tego, że bieżnik jest ważniejszy niż firmowa metka – tłumaczy Andrzej Wilczyński, właściciel zakładu wulkanizacji opon w Rzeszowie.

Trzy rodzaje opon: asymetryczne, symetryczne i kierunkowe

Na rynku popularne są trzy rodzaje bieżników.

Opony symetryczne, to takie, których bieżnik po obu stronach ma jednakowy kształt. Dzięki temu można przekładać je na osiach w dowolny sposób, zapewniając ogumieniu równomierne zużycie. Bez względu na sposób montażu i kierunek toczenia, opony zachowują się tak samo, dlatego nie trzeba przy przekładkach demontować ich z felg. To bez wątpienia jeden z największych atutów ogumienia symetrycznego. Drugim jest niska cena, wynikająca z prostej konstrukcji i niewielkich kosztów produkcji. Ze względu na niskie opory toczenia tego typu ogumienie jest stosunkowo ciche i wolno się zużywa.

Do największych wad takich opon należy zaliczyć kiepskie odprowadzanie wody, co wpływa na wydłużenie drogi hamowania samochodu i większe ryzyko aquaplaningu.

– Dlatego ogumienie symetryczne stosujemy najczęściej w samochodach o małej mocy i gabarytach. Są wystarczające do pojazdów miejskich, ale też dostawczych, które nie rozwijają dużych prędkości – tłumaczy Arkadiusz Jaźwa, wulkanizator z Rzeszowa.

Drugim rodzajem są opony asymetryczne. Od symetrycznych różnią się przede wszystkim układem bieżnika, który w tym przypadku po obu stronach ma inny kształt. Wymaga to odpowiedniego montażu z uwzględnieniem strony wewnętrznej i zewnętrznej ogumienia. Z tego powodu opony nie da się przełożyć między osiami w dowolny sposób, na co pozwala bieżnik symetryczny.

Budowa opony asymetrycznej jest bardziej zaawansowana. Zewnętrzna strona ogumienia jest zbudowana z mocniejszych klocków, dzięki temu ta część jest znacznie sztywniejsza. To ona jest najbardziej obciążona podczas jazdy w zakrętach, kiedy na ogumienie działa siła odśrodkowa. Głębokie rowki po wewnętrznej, miększej stronie opony mają za zadanie odprowadzać wodę, dzięki czemu samochód jest dobrze chroniony przed zjawiskiem aquaplaningu.

- Tego typu opony zapewniają znacznie lepsze właściwości jezdne od symetrycznych i równomiernie się zużywają. Niestety większe opory toczenia powodują większe zużycie paliwa – tłumaczy Andrzej Wilczyński.

Trzeci popularny typ bieżnika nazywamy kierunkowym. Ogumienie kierunkowe jest nacięte centralnie w kształcie litery V. Rowki są głębokie, dzięki czemu bardzo dobrze odprowadzają wodę. Dlatego tego typu opony sprawdzają się świetnie w trudnych, deszczowych warunkach. Rotacja między kołami jest możliwa tylko przy zachowaniu odpowiedniego kierunku toczenia opony. Ogumienie kierunkowe musi być montowane zgodnie z kierunkiem strzałki wybitej na jego boku. Opony po jednej stronie samochodu można zamieniać między sobą bez konieczności demontażu z felg. Przełożenie ogumienia z prawej na lewą stronę samochodu wymaga zdjęcia z obręczy i obrócenia. Tego typu opony zalecane są do samochodów sportowych i klasy premium.

Nowe etykiety na oponach

Od 1 listopada wszystkie nowe opony sprzedawane na terenie Unii Europejskiej są znakowane nowymi etykietami. Dzięki nim kierowca może łatwiej ocenić parametry ogumienia, takie jak opór toczenia, przyczepność na mokrej nawierzchni i hałas, emitowany przez oponę.

Ceny opon letnich spadły

Jak przekonuje Arkadiusz Jaźwa, w tym roku opony letnie będą o ok. 10-15 proc. tańsze niż przed rokiem. - Producenci nieco się przeliczyli i wyprodukowali w ubiegłym roku za dużo ogumienia. Masa towaru po prostu się nie sprzedała. Owszem, w wielu sklepach będą przeważały opony ubiegłoroczne, ale nie należy się ich bać. Do 36 miesięcy od daty produkcji ogumienie jest sprzedawane z pełną gwarancją – przekonuje Arkadiusz Jaźwa.

W sklepach motoryzacyjnych najpopularniejsze są opony krajowe i zagraniczne, ze średniej półki. – Ze względu na dobry stosunek ceny do jakości u nas najlepiej sprzedaje się ogumienie Dębica, Matador, Barum i Kormoran. Produkty czołowych marek - jak Bridgestone, Continental, Goodyear, Michelin czy Pirelli wybiera znacznie mniej klientów. Najtańsze, chińskie opony to margines, nie sprzedają się w zasadzie wcale – dodaje wulkanizator.

Za oponę letnią w popularnym rozmiarze 205/55/16 trzeba zapłacić od ok. 220-240 zł za Dębicę, Savę i Daytona po 300-320 zł za Continentala, Michelina, Pirelli i Goodyeara. Mniejsza, 195/65/15 to od ok. 170-180 zł za Kormorana, Dębicę i Daytona po ok. 220-240 zł za Pirelli, Dunlopa i Goodyeara. Wymiana ogumienia w warsztacie trwa ok. 30 minut. Kosztuje to - w zależności od rozmiaru i rodzaju felg - 60-100 zł za komplet, razem z wyważeniem. Najwięcej zapłacą właściciele aut z felgami aluminiowymi i samochodów 4x4. Przechowanie kompletu opon zimowych w serwisie do następnego sezonu kosztuje 70-80 zł.

Opony używane tylko w dobrym stanie

Ciekawą alternatywą dla nowych opon jest ogumienie używane. Ale wulkanizatorzy przestrzegają, aby kupować je z głową, bo atrakcyjna cena może okazać się pułapką. - Aby opona nadawała się do bezpiecznej jazdy musi mieć minimum 5 mm bieżnika. Powinna być zużyta równomiernie po obu stronach. Odradzam zakup ogumienia starszego niż cztero-pięcio letnie – mówi Andrzej Wilczyński. I dodaje, że u sprzedawcy warto zastrzec możliwość zwrotu towaru, jeśli okaże się wadliwy. – Bardzo często wybrzuszenia i ząbki są dobrze widoczne dopiero po zamontowaniu opony na felgę i napompowaniu – tłumaczy.

Zgodnie z polskim prawem minimalna głębokość bieżnika opony wynosi 1,6 mm. Pokazują to wskaźniki zużycia TWI umieszczone na oponie. W praktyce jednak nie warto ryzykować jazdy na oponach letnich o grubości bieżnika mniejszej niż 3 mm. Właściwości takiego ogumienia są bowiem dużo gorsze od założonych przez producenta. Okres eksploatacji większości opon wynosi od 5 do 8 lat od daty produkcji. Starsze opony trzeba bezwzględnie wymienić.