Gdzie są produkowane samochody?

Kiedyś fabryki samochodów były molochami, zajmującymi setki hektarów i zatrudniającymi tysiące robotników. Na początku lat 50. XX wieku w Detroit, które wówczas było stolicą światowego przemysłu motoryzacyjnego (fabryki koncernów Chrysler, Ford i General Motors) przy produkcji samochodów zatrudnionych było 300 tys. osób. Obecnie przy produkcji samochodów w Detroit pracuje ich dziesięć raz mniej.

Przed laty skupianie produkcji samochodów (i nie tylko) było wynikiem względów praktycznych. Decydowały duże skupiska ludności i słabość komunikacji zbiorowej, co utrudniało przemieszczanie się potencjalnych pracowników, za to ułatwiało pracodawcom ich werbunek. W tamtych czasach fabryki były gigantyczne. Były to wówczas prawdziwe miejsca narodzin samochodów, bo produkowano w nich niemal wszystko, co było potrzebne do zmontowania pojazdu - od blach, poprzez silniki do wyposażenia kabiny.

Obecnie zasada umiejscowienia danego zakładu jest ta sama, jak przed laty - musi mieć ekonomiczne uzasadnienia. Ale pod uwagę bierze się zupełnie inne czynniki, niż kiedyś. Wraz z rozwojem komunikacji i obniżeniem kosztów transportu towarów, a także dzięki postępowi technicznemu, który z kolei przyczynił się do triumfu globalizacji, tworzenie wielkich fabryk straciło sens. Aktualnie jednym z ważniejszych elementów wyboru lokalizacji fabryki są koszty pracy - im są one niższe, tym lepiej.

Liczy się też bliskość rynków zbytu danego towaru, w tym przypadku samochodu. Dlatego wiele tych samych modeli jest produkowanych w różnych fabrykach na różnych kontynentach. Np. Ford Focus powstaje w fabrykach w Niemczech, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Argentynie, Rosji i Chinach. Ostatni z wymienionych rynków jest dla wielu marek kluczowym odbiorcą. Co równie istotne, lokowanie fabryk w Chinach nie tylko skraca łańcuch logistyczny, ale daje możliwość ominięcia wysokich stawek celnych na importowane pojazdy. Tamtejsze fabryki pozwoliły na precyzyjne dopasowanie samochodów do oczekiwań klientów - Chiny są jedynym rynkiem, na którym można kupić limuzyny klasy średniej, np. BMW serii 3, z przedłużonym rozstawem osi.

Współczesne fabryki motoryzacyjne, choć w dalszym ciągu pod względem powierzchni robią wrażenie, są po prostu montowniami, gdzie składa się pojazdy z części dostarczanych z innych fabryk. Fabryki samochodów nie mają nawet zbyt wielkich magazynów, bo szkoda na to miejsca. Podzespoły, które docierają do tych zakładów są w zasadzie od razu kierowane na produkcję. Tak jest taniej. Np. nadwozie Porsche Cayenne powstaje w Bratysławie, ale finalny montaż tego auta jest realizowany w Lipsku.

Koncerny motoryzacyjne oprócz produkcji w fabrykach prowadzą także montownie samochodów, w których pojazdy montuje się najczęściej w systemach SKD i MKD. Ten pierwszy polega na zmontowaniu gotowych, dużych podzespołów samochodu (np. dokręcenia do nadwozia elementów zawieszenia). System MKD jest bardziej rozbudowany. Wiele podzespołów trzeba zmontować na miejscu, często z elementów dostarczonych przez lokalnych producentów. Montowane są np. silnik ze skrzynią biegów, reflektory, wiązki elektryczne, elementy wnętrza.

Montaż SKD i MKD wprowadza się najczęściej tam, gdzie obowiązują wysokie stawki na importowane samochody, zaś budowa normalnej fabryki jest nieopłacalna ze względu na niski poziom sprzedaży. Przed laty oba typy montażu były rozpowszechnione w Polsce. Np. w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie w ten sposób montowano takie auta, jak Daewoo Nexia i Peugeot 405, w Poznaniu kilka modeli z Grupy Volkswagen, a w Płońsku Ford wybudował własną montownię modelu Escort.

Sprawdziliśmy, skąd pochodzą popularne samochody.

Alfa Romeo Giulietta - Włochy (Cassino)

Audi A3 - Niemcy (Ingolstadt); Węgry (Györ); Chiny (Foshan)

Audi A6 - Niemcy (Neckarsulm); Chiny (Szanghaj); Indie (Pune)

Citroen C4 - Francja (Mulhouse); Rosja (Kaługa); Chiny (Wuhan)

Dacia Logan - Rumunia (Mioveni); Maroko (Casablanca); Rosja (Moskwa); Brazylia (São José dos Pinhais)

Fiat 500 - Polska (Tychy), Meksyk (Toluca)

Fiat 500L - Serbia (Kragujevac); Meksyk (Toluca)

Ford Fiesta

- Niemcy (Kolonia); Hiszpania (Almussafes); Meksyk - Cuautitlán Izcalli; Brazylia - São Bernardo do Campo; Wenezuela - Valencia; Chiny - Nankin; Indie - Cennaj; Tajlandia - Rayong; Wietnam - Hải Dương; Tajwan - Taoyuan; Rosja - Nabierieżnyje Czełny

Ford Focus - Saarlouis (Niemcy), Wayne (Stany Zjednoczone), Chongqing (Chiny), Taoyuan (Tajwan), Rayong (Tajlandia), Sankt Petersburg (Rosja), Buenos Aires (Argentyna)

Ford Mondeo - Hiszpania (Almussafes); Stany Zjednoczone (Flat Rock); Meksyk (Hermosillo)

Kia cee'd - Słowacja (Żylina); Rosja (Kaliningrad); Ukraina (Zaporoże)

Kia Sportage - Korea Południowa (Gwangju); Słowacja (Żylina)

Honda Civic - Wielka Brytania (Swindon), Kanada (Aliston); Stany Zjednoczone (Greensburg); Tajlandia (Ayutthaya)

Hyundai i30 - Korea Południowa (Ulsan); Czechy (Noszowice); Chiny (Pekin); Egipt (Kair)

Mercedes klasy A - Niemcy (Rastatt); Węgry (Kecskemét); Finlandia (Uusikaupunki); Meksyk (Aguascalientes)

Mercedes klasy C

- Niemcy (Bremen); Brazylia (Iracemapolis); Stany Zjednoczone (Tuscaloosa, Decherd); Chiny (Pekin); Republika Południowej Afryki (East London); Tajlandia (Bangkok); Malaje (Pekan)

Mazda 6 - Japonia (Hiroszima); Filipiny (Santa Rosa); Rosja (Władywostok)

Mitsubishi ASX - Japonia (Okazaki); Stany Zjednoczone (Normal); Brazylia (Catalão); Chiny (Fuzhou); Indonezja (Dżakarta)

Nissan Juke - Wielka Brytania (Sunderland); Japonia (Oppama); Stany Zjednoczone (Waszyngton); Indonezja (Purwakarta)

Nissan Qashqai - Wielka Brytania (Sunderland); Chiny (Zhengzhou)

Opel Astra V - Polska (Gliwice), Wielka Brytania (Ellesmere Port)

Opel Insignia - Niemcy (Rüsselsheim)

Opel Corsa

- Niemcy (Eisenach); Hiszpania (Saragossa)

Peugeot 208 - Francja (Mulhouse, Poissy); Słowacja (Trnava); Brazylia (Porto Real)

Peugeot 308 - Francja (Sochaux); Chiny (Wuhan)

Renault Megane - Hiszpania (Palencia); Turcja (Bursa)

Renault Talisman - Francja (Douai); Korea Południowa (Busan)

Skoda Octavia - Czechy (Mlada Boleslav); Rosja (Niżny Nowogród); Ukraina (Sołomonowo); Kazachstan (Ust-Kamienogorsk); Chiny (Ningbo); Indie (Aurangabad); Algieria (Ghulajzan)

Suzuki Swift - Japonia (Hamamatsu); Węgry (Esztergom); Chiny (Chongqing); Indie (Gurgaon)

Toyota Auris

- Wielka Brytania (Burnaston); Japonia (Aichi)

Toyota Yaris - Francja (Valenciennes)

Volkswagen Caddy - Polska (Poznań)

Volkswagen Golf - Niemcy (Wolfsburg, Zwickau, Chemnitz, Drezno); Chiny (Changchun, Foshan); Meksyk (Puebla); Brazylia (São José dos Pinhais); Indonezja (Dżakarta); Rosja (Taganrog).

Volkswagen Passat - Niemcy (Emden, Zwickau)

Volvo S60 - Szwecja (Göteborg); Belgia (Gandawa); Chiny (Chengdu); Malezja (Shah Alam).