Dzień Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego

13 października został ogłoszony Europejskim Dniem Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. W rozpoczyna się dziś kampania społeczna "Ograniczenia prędkości ratują życie".

Obchody tego Europejskiego Dnia BRD są częścią strategii przygotowanej przez Unię Europejską mającej na celu uratowania w okresie jednej dekady 27 tys. potencjalnych ofiar wypadków drogowych.

Na podstawie światowych danych dotyczących wypadków drogowych udało się wyodrębnić pięć najistotniejszych obszarów zagrożeń, są to: przekraczanie dozwolonej prędkości, nietrzeźwość kierowców, niezapinanie pasów, brak widoczności pieszych i rowerzystów, nieużywanie kasków przez rowerzystów.

Według danych Komisji Europejskiej dwie trzecie wypadków drogowych ma miejsce w terenach zabudowanych, w których ofiarami są piesi i rowerzyści czyli niechronieni karoserią samochodu użytkownicy dróg. Stanowią oni jedną trzecią ofiar wszystkich wypadków drogowych.  Szanse przeżycia pieszego wraz ze wzrostem prędkości dramatycznie spadają - przy prędkości 30 km/h dziewięciu pieszych na dziesięć przeżywa, podczas gdy przy prędkości 50 km/h aż siedem osób z dziesięciu umiera.

W Polsce przekraczanie wyznaczonej prędkości jest najczęstszą przyczyną wypadków śmiertelnych: ponad 30 proc. jest spowodowanych przez kierowców pojazdów poruszających się z nadmierną prędkością. Do tego 72 proc. wypadków ma miejsce na terenie zabudowanym: 54 proc. w miastach i 18 proc. na drogach przebiegających przez małe miejscowości.

W ramach obchodów Europejskiego Dnia BRD rozpoczyna się ogólnopolska kampania podkreślająca wagę przestrzegania wyznaczonych limitów prędkości. Akcja będzie obecna przez sześć tygodni w kinach, telewizji, radiu, Internecie oraz na stacjach benzynowych, billboardach i tyłach autobusów.

- Prędkość jest najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na tragiczne skutki wypadków drogowych. Kampania "Ograniczenia prędkości ratują życie" ma uzmysłowić wszystkim, że poprawa bezpieczeństwa drogowego w Polsce może nastąpić dopiero wtedy, gdy zmieni się świadomość wszystkich użytkowników dróg, a kierowcy zrozumieją, że wypadek jest konsekwencją naszych osobistych decyzji. Nie wszystkich wypadków da się uniknąć, ale zdejmując nogę z gazu możemy ograniczyć ich konsekwencje i zwiększyć szanse na przeżycie własne i innych. Dlatego też nasza kampania podkreśla i przypomina wszystkim kierowcom o jednej z najważniejszych przyczyn wypadków: prędkości - mówi Andrzej Grzegorczyk Dyrektor Sekretariatu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Pomimo ograniczenia prędkości do 50 km/h średnia prędkość pojazdów w miastach wynosi około 65 km/h, a na odcinkach dróg przechodzących przez niewielkie miejscowości jest to prędkość około 76 km/h. Takie prędkości stanowią śmiertelne zagrożenie zwłaszcza dla pieszych i rowerzystów.

Kierowca samochodu przejeżdżającego przez niewielką miejscowość już po hamowaniu potrąci pieszego przy prędkości około 50 km/h, co jest typową sytuacją na polskich drogach. Prawdopodobieństwo, że pieszy zginie w tym wypadku wynosi 90 proc., a jeżeli uda mu się przeżyć najprawdopodobniej przez resztę życia nie odzyska pełnej sprawności.

Wypadek drogowy jest zjawiskiem złożonym i najczęściej powstaje w wyniku jednoczesnego zaistnienia wielu okoliczności. Jednak większości wypadków towarzyszy nadmierna prędkość jazdy co najmniej jednego z uczestników ruchu.

Pojęcie nadmiernej prędkości jazdy obejmuje zarówno prędkość wykraczającą poza obowiązujące ograniczenie, jak i prędkość zbyt wysoką w stosunku do warunków panujących na drodze, warunków atmosferycznych oraz indywidualnych cech kierowcy.

Nadmierna prędkość pojazdów, szczególnie w obszarach zabudowanych, jest głównym zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dzieje się tak z następujących względów:

- W obszarze zabudowanym do kierowcy dociera wiele informacji na raz i po przekroczeniu pewnego progu kierowca nie będzie w stanie zarejestrować i przetworzyć wszystkich informacji. Coraz bardziej wzrasta ryzyko, że kierowca pominie krytyczną dla bezpieczeństwa informację i dojdzie do wypadku.

- Przy większej prędkości jazdy zawęża się kąt widzenia a kierowca ma mniej czasu na przetworzenie informacji odbieranych z otoczenia, podjęcie decyzji jak zareagować i na samo działanie, gdyż w jednostce czasu potrzebnej na przetworzenie informacji i reakcję (ok. 1 sekundy) pojazd pokonuje tym większą odległość, im większa jest jego prędkość.

Należy pamiętać, że:

- Im wyższa prędkość, tym dłuższa jest droga hamowania. Do czasu reakcji kierowcy dochodzi czas hamowania, a ponieważ droga hamowania jest proporcjonalna do kwadratu prędkości, odległość, jaką pokonuje pojazd od momentu rozpoczęcia hamowania do zatrzymania bardzo się wydłuża, jeżeli samochód porusza się z większą prędkością. Droga hamowania znacznie się wydłuża przy mokrej i śliskiej nawierzchni.

- Im wyższa prędkość pojazdu, tym trudniej uniknąć zderzenia. Przykładowo przy prędkości 75 km/h, a więc prędkości często spotykanej dla drogi przechodzącej przez małą miejscowość, reakcja kierowcy nastąpi po przejechaniu około 21 m (czas reakcji około 1 sekundy), a droga hamowania wyniesie około 31 m. Samochód zatrzyma się więc po przejechaniu 52 m (!) od momentu zauważenia niebezpieczeństwa przez kierowcę. W obszarze zabudowanym kierowca najczęściej dostrzega pieszego na jezdni około 36 m przed pojazdem, wobec tego zostanie on potrącony z prędkością 53 km/h.