Dział: Nauka, Badania - Alkohol to odpowiedzialność – pij rozważnie

Dział: Nauka, Badania
Patronat: ITS

Kampania „Alkohol to odpowiedzialność – pij rozważnie” prowadzona jest przez jednego z dużych producentów alkoholi we współpracy z liczącą się siecią supermarketów. Partnerem merytorycznym akcji jest Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii Instytutu Transportu Samochodowego.

Jeden głębszy na drogę
Punktem wyjścia tej kampanii były badania ankietowe przeprowadzone wśród kierujących pojazdami oraz pasażerów. Z badań tych wynika, że każdy badany kierowca zetknął się z sytuacją, gdy był częstowany alkoholem, w tym 26,5% ankietowanych była namawiana do picia alkoholu pomimo, iż otoczenie wiedziało, że kierowca będzie prowadził pojazd. Polscy kierowcy oceniają siebie jako tych, którzy zdecydowanie potrafią odmawiać, kiedy ktoś częstuje ich alkoholem, a mają zamiar prowadzić później samochód. Odpowiada tak 90,1% badanych kierowców. Zdecydowanie nie potrafi odmówić 4,2%, 1,2% ma trudności z odmową.

Nie wiemy jak reagować

Jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego 28,0 % kierowców, którzy jechali na imprezę z postanowieniem „Nie będę pił(a)”, potem, w trakcie imprezy pije, a później 13,0% wraca własnym samochodem? Dlaczego najczęstsze tłumaczenie zatrzymanych to: „Namówili mnie”, Nie umiałem odmówić”. Ci, którzy mają problemy z odmową wskazują, iż ma to miejsce, gdyż: „Nie wiem jak to zrobić”, „Obawiam się, że otoczenie mnie wyśmieje”. Wśród argumentów pozwalających na odmowę mniejsze znaczenie ma legalizm, większe odwołanie się do własnych norm i zasad oraz wiedza o tym, jakie zagrożenie niesie takie zachowanie.
Równocześnie aż 80% respondentów widząc kierowcę, który ma zamiar prowadzić samochód po spożyciu alkoholu, nie reaguje, bo nie wie jak to skutecznie zrobić.

Celem interwencji profilaktycznej powinno być równoczesne oddziaływanie zarówno na czynniki ryzyka, jak i na czynniki chroniące, podkreśla dr Ewa Tokarczyk, psycholog transportu z Instytutu Transportu Samochodowego.

Profilaktyka konieczna

W podejmowanej Kampanii cenne jest nowe podejście. Już nie straszymy kierowców konsekwencjami jazdy „na podwójnym gazie”, a wskazujemy, jak się przed tym uchronić - na przykład jak nauczyć się asertywnie odmawiać, jak z postawy biernego przedmiotu manipulacji: „Namówili mnie”, przyjąć postawę aktywnego, odpowiedzialnego podmiotu: „Nie daję się namówić”, „Prowadzę. Nie piję””. Ważne w Kampanii jest również zwrócenie uwagi na rolę pasażera. Nie jest bowiem prawdą, że istnieje powszechne przyzwolenie na kierowanie pojazdem po spożyciu alkoholu. Jest natomiast faktem brak umiejętności skutecznego, asertywnego powstrzymania kierowcy, który pił alkohol przed siadaniem „za kółkiem”, a tym samym brak przekonania o sensowności podejmowania tego typu działań, przekonuje dr Ewa Tokarczyk.

Wskazanie innym jak mogą powstrzymać kierowcę, to kolejna z dróg do odpowiedzialnego (tym razem i za innych) picia alkoholu. Można się tego nauczyć korzystając ze specjalnie opracowanego (przy współpracy ekspertów ITS) dla potrzeb Kampanii programu warsztatów asertywności, dostępnego na stronach internetowych (www.pijrozwaznie.pl), w sklepach Real można podpisać deklarację: „Prowadzę, nie piję”.

Bezpieczeństwo każdego uczestnika ruchu drogowego to jeden z celów działalności Instytutu Transportu Samochodowego w Warszawie – stąd udział w Kampanii „Alkohol to odpowiedzialność. Pij rozważnie” adresowanej nie do abstynentów, a do tych którzy chcą nauczyć się odpowiedzialnie oddzielać picie alkoholu i kierowanie pojazdem.

dr Ewa Tokarczyk – psycholog transportu, Zakład Psychologii Transportu i **Fizjologii ITS**
Warto przypomnieć, że w społeczeństwie brakuje wiedzy, jak przebiega proces spalania w następstwie konsumpcji alkoholu. Sęk w tym, że zbyt szybko wsiadamy za kierownicę, bo liczenie czasu trawienia alkoholu przez organizm powinniśmy rozpocząć w godzinę od zakończenia konsumpcji – wiele osób zaczyna liczyć w momencie skończenia picia! Przez godzinę alkohol jest jeszcze wchłaniany przez organizm. Tempo przyswajania uzależnione jest również od tego, co i ile spożywaliśmy, a także od kondycji fizycznej i samopoczucia. Dlatego też nie ma jednego wzoru, który będzie obligatoryjny dla wszystkich spożywających alkohol. Jedynym i pewnym wskaźnikiem alkoholu we krwi jest alkomat.