Citroen DS

Citroen DS wybawił z opresji generała Charlesa de Gaulle’a i ocalił skórę filmowego Fantomasa. Regularnie wygrywał

w rajdach. Stał na najwyższym podium w Monte Carlo, Maroku i na Korsyce. Jeździli nim Alain Delon, Carlos Santana i Brigitte Bardot. Jest ikoną popkultury na równi z „Garbusem” i ogoniastym Cadillakiem. W dniu, gdy zadebiutował na paryskiej wystawie w 1955 r. firma zebrała 12 tysięcy zamówień. Nawet Gina Lollobrigida musiała chwilkę poczekać. Złożyła zamówienie jako druga.

DS wyglądał i prowadził się, jak żadne inne auto na świecie. Kierownica miała jedno ramię. Nie było pedału sprzęgła. Działało automatycznie, pod wpływem ruchu dźwigni zmiany biegów. Hamulec był włączany przyciskiem, a karoseria wspierała się na hydropneumatycznym zawieszeniu. Na szosie wóz pełzał przy asfalcie, na polnej drodze unosił nad wybojami. Prześwit był regulowany.

Karoserię narysował Włoch, Flaminio Bertoni. Nim został projektantem, był rzeźbiarzem. Stworzył legendarne Citroeny: 2CV, „Traction Avant”, furgonetkę serii H, małego AMI-6 z tylną szybą pod „złym” kątem i właśnie DS: „ruchomą rzeźbę”

wielokrotnie pokazywaną na wystawach wzornictwa przemysłowego. Techniczną stroną auta zajął się Andre Lefebvre.

Z konstrukcyjnego punktu widzenia DS jest… kabrioletem! Siły działające na nadwozie przejmuje płyta podłogowa i rozbudowana przegroda czołowa. U góry karoseria jest wątła. Pokrywy silnika i bagażnika oraz błotniki można łatwo zdemontować. Trzeba zresztą zdjąć błotnik, aby zmienić tylne koło. Za to niepotrzebny jest lewarek. Wystarczy unieść nadwozie na maksymalną wysokość.

DS ma układ hydrauliczno-pneumatyczny, który zawiaduje pracą zawieszenia, sprzęgła, hamulców i wspomagania kierownicy. Pompa napędzana przez silnik tłoczy ciecz roboczą do akumulatora ciśnienia. Ten zapewnia odpowiednie ciśnienie, potrzebne do prawidłowego działania układu. Początkowo „hydraulika” była najsłabszym punktem auta. Kłopoty sprawiał też czerwony płyn LHS, pracujący w instalacji. W 1963 wprowadzono LHS-2, który nie niszczył gumowych części. Można go używać zamiennie z LHS. Ostatecznie, jesienią 1966 firma wprowadziła zielony LHM. Samochody dostosowane do niego mają części instalacji w kolorze zielonym. Starsze auta, pracujące „na LHS” mają elementy czarne. To ważne, ponieważ LHM nie można stosować zamiennie z LHS.

Również plastiki okazały się zbyt plastyczne w promieniach słońca. Niespodzianek nie sprawiał tylko silnik. Przeniesiono go

z modelu „Traction Avant”. Osiągał 75 KM i pozwalał rozpędzać się do 140 km/h. W lipcu 1957, po 23 latach wycofano z produkcji „Traction Avant” i wprowadzono uproszczoną wersję DS, oznaczoną ID, w której układ hydropneumatyczny obejmował tylko zawieszenie, a silnik był nieco słabszy.

W 1958 do sedanów DS19 oraz ID19 z silnikiem 1,9 l dołącza kombi. Towarzyszy mu karetka Ambulance. W październiku 1960 Citroen dodaje kabriolet Decapotable Usine. Rok później modernizuje tablicę rozdzielczą. Od 1962 samochód ma dodatkowe wloty powietrza pod reflektorami. W 1964 zjawia się luksusowy Pallas, a w 1965 – DS21 oraz ID21 z silnikiem 2,2 l.

Najbardziej znacząca zmiana zachodzi w 1967. Auto dostaje podwójne reflektory we wspólnej obudowie. Wersja amerykańska jest pozbawiona przezroczystej, płaskiej osłony świateł. W 1968 tablica rozdzielcza znów przybiera nowy kształt i pojawiają się DS20 oraz ID20. W październiku 1969 r. ID19 oraz ID20 zostają zastąpione przez D Special i D Super. Model DS21 zostaje wzbogacony o wariant z wtryskiem paliwa Bosch. Od jesieni 1971 wszystkie modele mają płaskie klamki. Na listę opcji wchodzi autmatyczna skrzynia Borg Warner i klimatyzacja. Pod koniec 1972 pojawia się DS23 z silnikiem 2,3 l o mocy 141 KM

w wersji z wtryskiem i 124 KM z gaźnikiem.
Poszczególne roczniki DS i ID różniły się od siebie szeregiem detali. Niektóre kolory karoserii były dostępne bardzo krótko – nawet jeden sezon. Auta różniły się również w zależności od kraju, w którym je sprzedawano.

Szyk i szok
DS brzmi po francusku tak samo jak „Déesse” – bogini. Nazwa powstała jednak całkiem przypadkiem i ma związek ze sposobem oznaczania prototypów przez Citroena. Z kolei ID Francuzi wymawiają jak „Idée” – idea. Wzniosłe słowa miały oparcie w ekskluzywnych samochodach, które budowano na bazie DS. Słynna firma nadwoziowa Chapron stworzyła serię kabrioletów: Croisset, Decapotable Usine i Le Caddy. Jako coupé powstały: Concorde, Le Dandy i Leman. Specjalnie dla de Gaulle’a Chapron zbudował limuzynę DS21 Présidentielle, która mierzyła 6,3 m długości. Niestety, dostarczono ją w 1968 r., a już w kwietniu 1969 generał podał się do dymisji. DS wzięli na warsztat również Heuliez, Ricou i Pichon-Parat.

Na użytek sportu fabryka stworzyła własne, dwudrzwiowe coupé. Z kolei Michelin zbudował w 1972 r. 10-kołowe monstrum PLR, będące ruchomym laboratorium do testowania opon do ciężarówek przy dużych prędkościach. Napędzane było dwoma amerykańskimi silnikami V8 z Chevroleta i przy wadze 10 t osiągało 180 km/h.

Poprzednik - Citroen Traction Avant (1934-1957)
Jeden z pierwszych samochodów z przednim napędem i samonośnym nadwoziem wg patentu amerykańskiej firmy Budd. Szeroko rozstawione koła i nisko położony środek ciężkości zapewniały mu stabilność w każdych warunkach. Ulubiony wóz gangsterów i policjantów.

Następca - Citroen CX (1974-1991)
Nazwę zawdzięcza opływowemu nadwoziu. Był równie nowoczesny co DS. W przeciwieństwie do niego miał silniki ustawione poprzecznie. Tym razem hydropneumatyczne zawieszenie sprawowało się doskonale. Zawodziły typowe podzespoły, np. rozrusznik.

Współcześnie - Citroen C6 (od 2005)
Flagowy model Citroena nawiązuje stylem do słynnych poprzedników. Ma elektronicznie kontrolowane zawieszenie Hydractive i też jest „samochodem prezydentów”. Upatrzył go sobie Jacques Chirac.

Dane techniczne wybranych wersji Citroena DS/ID