Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Amortyzatory. Budowa, weryfikacja i koszty

Mariusz Zbyszyński
Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać sprężyny we właściwej pozycji. To dzięki niemu koło zachowuje stały kontakt z nawierzchnią. Sprawdźmy zatem jak jest zbudowany, i co zrobić, kiedy ulegnie wypracowaniu?Fot. TRW
Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać sprężyny we właściwej pozycji. To dzięki niemu koło zachowuje stały kontakt z nawierzchnią. Sprawdźmy zatem jak jest zbudowany, i co zrobić, kiedy ulegnie wypracowaniu?Fot. TRW
Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać sprężyny we właściwej pozycji. To dzięki niemu koło zachowuje stały kontakt z nawierzchnią. Sprawdźmy zatem jak jest zbudowany, i co zrobić, kiedy ulegnie wypracowaniu?

Amortyzatory. Zasada działania

Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać
Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać sprężyny we właściwej pozycji. To dzięki niemu koło zachowuje stały kontakt z nawierzchnią. Sprawdźmy zatem jak jest zbudowany, i co zrobić, kiedy ulegnie wypracowaniu?

fot. Sachs

Poprzez odpowiednie tłumienie wbicia i wybicia, amortyzator rozkłada ciężar masy resorowanej na koła naszego samochodu. Amortyzatory i sprężyny resorują nadwozie pojazdu w każdych warunkach aby uzyskać możliwie jak najlepszą przyczepność do nawierzchni z jednoczesnym zachowaniem komfortu podróży. Żeby temu sprostać, inżynierowie wiele lat temu opracowali dwa typy amortyzatorów: miękkie i twarde (sportowe).

Miękkie, przenoszą mniej drgań z masy nieresorowanej na resorowaną i zapewniają lepszy komfort podróży, co niestety, przekłada się na gorsze prowadzenie pojazdu w zakręcie. W związku z tym, aby poprawić przyczepność kół, w niektórych samochodach np. sportowych, stosuje się amortyzatory twarde, które gwarantują mniejsze przechyły karoserii, lecz przy niestety zmniejszonej amortyzacji nierówności.

Amortyzatory. Amortyzator olejowy

To pierwszy typ opisywanego elementu, czyli rodzaj cylindra wypełnionego szczelnie olejem hydraulicznym. W jego wnętrzu umieszcza się tłok, który dzieli przestrzeń na dwie osobne komory oraz zawory dzięki którym olej ma możliwość przepływania między nimi, i to one decydują o szybkości pracy tłoka. Odpowiednio dobrany zawór gwarantuje zróżnicowanie siły tłumienia w czasie ściskania i rozciągania. Niewątpliwą zaletą amortyzatorów olejowych jest ich stosunkowo prosta regeneracja i miękka charakterystyka pracy. Do wad należy zaliczyć sporą masę i dość wolną reakcję w czasie przejazdu po nierównościach.

Amortyzatory. Amortyzator olejowo – gazowy

Budową przypomina amortyzator olejowy, jednak zawiera w sobie gaz, a dokładniej azot oraz olej hydrauliczny. W takiej konfiguracji olej ściskany jest dopiero w momencie dużego wychyłu karoserii. Kiedy pokonujemy nierówności pracuje sam gaz, a to zapewnia lepszą trakcję. Amortyzator olejowo – gazowy ma niższą masę i oferuje możliwość działania progresywnego. Niestety jego regeneracja nie jest możliwa. Dodatkowo taki amortyzator jest podatny na uszkodzenia, i co gorsza, nowa część do tanich nie należy. 

Amortyzatory. Objawy zużycia i weryfikacja

Na naszych drogach amortyzatory nie mają łatwego życia. Najczęstszym objawem ich wyeksploatowania jest zwiększone kołysanie się nadwozia, charakterystyczne „nurkowanie” auta podczas hamowania, wyciek oleju hydraulicznego, nierównomierne zużycie opon, a także nadmierne przenoszenie drgań, stuki lub piszczenie w momencie przejazdu przez nierówności.

Weryfikację najlepiej zacząć od sprawdzenia czy amortyzator posiada wyciek lub korozję tłoka. Jeśli widać zaolejenie, to znak, że można podejrzewać uszkodzenie. Najlepiej jednak udać się do warsztatu lub stacji diagnostycznej, gdzie specjalista określi stopień ich zużycia i ew. zakwalifikuje część do wymiany. Test sprawności amortyzatorów można wykonać na dedykowanej maszynie, która niestety bywa nieprecyzyjna. Po wjechaniu na stanowisko koła wprowadzane są w drgania, po których następuje pomiar. Wynik uzyskuje się w procentach, a dokładniej, jest to siła przylegania do ruchomego podłoża. Procenty nie do końca określą jednoznacznie sprawność amortyzatora, gdyż wynik zależny jest od wielu składowych, czyli obciążenia pojazdu lub rozkładu mas.

Co więcej, sporo zależy od stopnia zużycia pozostałych elementów w zawieszeniu tj. sprężyn czy elementów metalowo – gumowych, wysokości profilu opony i ciśnienia. Zbyt niskie ciśnienie w ogumieniu podwyższa wynik, a za wysokie - obniża. Tak więc, sprawny amortyzator może osiągnąć wartość 40% ale również 70%. Wynik 60% w górę został przyjęty jako wysoka sprawność. Mówiąc w skrócie, na stacji diagnostycznej bada się nie tyle skuteczność amortyzatorów, co różnicę, pomiędzy kołami danej osi.  

Trwałość amortyzatorów zarówno olejowych jak i gazowo – olejowych szacuje się na przebieg rzędu 60 - 100 tys. km. Jednakże prawda jest taka, że trwałość zależna jest od sposobu użytkowania pojazdu, jakości dróg i stylu jazdy kierowcy.

Amortyzatory. Systemy wspomagające jazdę

Warto wiedzieć, że amortyzatory mają także duży wpływ na poprawność działania elektronicznych systemów wspomagających jazdę, takich jak np. ABS czy ESP.

W momencie kiedy amortyzator jest uszkodzony i koło niewłaściwie odrywa się od jezdni, to może spowodować przesył błędnych sygnałów wejściowych do sterownika. Czego skutkiem w awaryjnej sytuacji będzie dłuższa droga hamowania i nie otrzymanie odpowiedniej pomocy w momencie poślizgu.

Amortyzatory. Wymiana

Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać
Amortyzator to kluczowy element konstrukcji zawieszenia w praktycznie każdym samochodzie. Ma za zadanie tłumić drgania, stabilizować tor jazdy i utrzymywać sprężyny we właściwej pozycji. To dzięki niemu koło zachowuje stały kontakt z nawierzchnią. Sprawdźmy zatem jak jest zbudowany, i co zrobić, kiedy ulegnie wypracowaniu?

Fot. Sachs

Pierwszą, a zarazem bardzo istotną zasadą jest wymiana amortyzatorów parami (w danej osi), co oznacza, że jeżeli uszkodzeniu ulegnie np. lewy przedni amortyzator, to wymienić trzeba również prawy. Wynika to ze specyfiki ich funkcjonowania. Nowy element posiada inną charakterystykę pracy w stosunku do starej części, czego wynikiem jest różny skok oraz reakcja na nierówności. Warto wybrać amortyzatory fabrycznie nowe. Montaż elementów używanych to spore ryzyko, ponieważ układ zawieszenia i hamulce to składowe, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo podróży. Dodatkowo dobrą praktyką jest wymiana wszelkiego rodzaju poduszek, łożysk i osłon wraz z amortyzatorami. Przed zakupem warto zapoznać się z opiniami użytkowników i warsztatów o wybranej części zamiennej. Należy unikać najtańszych zamienników, które bardzo często posiadają zdecydowanie krótszą żywotność.

Amortyzatory. Koszty

Przykładowy koszt wymiany dwóch amortyzatorów przednich (w popularnym samochodzie osobowym) to ok. 200 zł, a tylnych między 100 a 200 zł. Poniżej przedstawiamy przykładowe ceny kompletu amortyzatorów osi przedniej.

  • Volkswagen Passat B5 1.9 TDI: 320 zł
  • Audi A4 B7 1.8T: 440 zł
  • Opel Astra G Kombi 1.6: 320 zł
  • Volkswagen Golf VI 2.0 TDI: 430 zł
  • BMW 3 (e46) 320i: 490 zł
  • Renault Laguna II 1.9 dCi: 420 zł

Amortyzatory. Podsumowanie

Amortyzator to element, który ulega naturalnemu zużyciu. Ma bezpośredni wpływ na komfort oraz bezpieczeństwo podróży, i o tym nie wolno zapominać. Nie należy ignorować pierwszych sygnałów świadczących o jego wypracowaniu, ponieważ skutki zaniedbania mogą być tragiczne. Części zamiennych nie brakuje, warto wybrać sprawdzony produkt, nawet jeśli będzie nieco droższy.

Zobacz także: Taki jest Opel Corsa szóstej generacji.__

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na motofakty.pl Motofakty