Alkohol. Kto, gdzie powoduje wypadki po pijaku i co za to grozi?

Przeglądając raport wypadkowości w Polsce za rok 2016, przygotowany przez Komendę Główną Policji, naszą uwagę zwróciły informacje odnośnie pijanych kierowców za kółkiem. Od razu też zaznaczamy, że raporty o wypadkowości są opracowywane w połowie roku, więc nie mamy jeszcze statystyk za rok 2017.

Ogólne dane podają, że w roku 2016 użytkownicy dróg (kierujący, piesi, pasażerowie), będący pod działaniem alkoholu uczestniczyli w 2 967 wypadkach drogowych (8,8% ogółu wypadków), śmierć w nich poniosły 383 osoby (12,7% ogółu zabitych), a 3 392 osoby odniosły obrażenia (8,3% ogółu rannych). W porównaniu z rokiem 2015 jest to mniej wypadków o 161 (-5,1%), mniej zabitych o 24 osoby (-5,9%) i mniej osób rannych o 172 (-4,8%).

Gdzie najwięcej wypadków spowodowali pijani?

Jednakże to co nas szczególnie zainteresowało, to dokładne sprecyzowanie w jakim województwie było najwięcej wypadków z udziałem pijanych. Oto tabela przedstawiająca te wyniki:

Jak widać z powyższego zestawienia, najczęściej nietrzeźwi brali udział w wypadkach w województwach: Łódzkim, Małopolskim, Mazowieckim (sumując dane z Komendy Stołecznej) i Śląskim (powyżej 300). Kolejne w tej klasyfikacji są województwa: Pomorskie i Warmińsko-Mazurskie (powyżej 200 wypadków). Najmniej wypadków z udziałem pijanych było w województwach: Lubuskim, Opolskim, Kujawsko-Pomorskim i Podlaskim. Warto zauważyć, że razem w tych czterech województwach wypadków - w których uczestniczyli nietrzeźwi - było 290, czyli mniej niż mają Województwa – niechlubni liderzy.

Kiedy najczęściej dochodziło do wypadków z pijanymi?

Druga kategoria, która daje do myślenia, to czas zaistnienia wypadków z udziałem nietrzeźwych.

Osoby będące pod działaniem alkoholu najczęściej uczestniczyli w zdarzeniach drogowych w ostatnich dniach tygodnia: soboty (20,7%) i niedziele (17,9%). Niewątpliwie wpływ na to ma fakt, że koniec tygodnia, dni wolne od pracy, sprzyjają spotkaniom towarzyskim i imprezom, podczas których spożywany jest alkohol. Generalnie bowiem, w te dni zwiększa się liczba uczestników ruchu będących pod wpływem alkoholu. Warto również zobaczyć miesiące w których wzrasta ilość wypadków spowodowanych przez pijanych. Jak należało się spodziewać, najwięcej wypadków uczestnicy ruchu będący pod działaniem alkoholu powodowali w miesiącach letnich, szczególnie w sierpniu (12,3% ogółu) i w lipcu (10,9% ogółu). Spowodowane jest to tym, że jest to okres urlopowy, jest większa swoboda, odbywa się więcej imprez towarzyskich, jak również imprez plenerowych

[page_break]

Kto powoduje wypadki „po pijaku”?

W 2016 roku uczestnicy ruchu będący pod działaniem alkoholu spowodowali 2 295 wypadków (6,8% ogółu), w których zginęło 306 osób (10,1%), a rannych zostało 2 641 osób (6,5%). Najliczniejszą grupę sprawców wypadków stanowili kierujący pojazdami. Z ich winy doszło do 1 686 wypadków, w których zginęło 221 osób, a rannych zostało 2 100 osób. W odniesieniu do ogólnej liczby wypadków spowodowanych przez kierujących, kierujący pod działaniem alkoholu stanowili 5,8%. W porównaniu do 2015 roku nastąpił wzrost liczby wypadków spowodowanych przez tę grupę kierujących o 110 (+7%), osób zabitych o 3 (+1,4%) i osób rannych o 127 (+6,4%).

Interesujące jest również zestawienie. ze względu na wiek. kto jest sprawcą wypadków. Analizując strukturę wiekową sprawców będących pod działaniem alkoholu, należy zwrócić uwagę na grupę 18-24 lata (przedział siedmioletni), gdzie odnotowano znaczny odsetek wypadków, chociażby w porównaniu do grupy 25-39, gdzie przedział wiekowy obejmuje 15 lat. Oto dokładne dane:

Problemem jest także stosowanie innych środków zaburzających reakcję. W roku 2016 kierujący pojazdami będący pod działaniem innego środka byli sprawcami 45 wypadków, oraz 115 kolizji, w których 14 osób zginęło, a 55 zostało rannych. Co charakterystyczne, wiek tych sprawców to:

18-24 lat – 19 wypadków w których zginęło 6 osób

26-39 lat – 25 wypadków w których zginęło 8 osób

40-59 lat – 1 wypadek

Tyle smutnych statystyk o wypadach. A jak wyglądała kontrola trzeźwości w roku 2016?

Przede wszystkim warto jest zwrócić uwagę na przepisy dotyczące „jazdy z promilami”.

Zgodnie z polskim prawem dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi wynosi poniżej 0,2 promila. Stan po spożyciu alkoholu (art. 87§1 kodeksu wykroczeń) wskazuje na 0,2 do 0,5 promila we krwi. Za kierowanie po spożyciu alkoholu grozi areszt od 5 do 30 dni, lub grzywna w wysokości od 50 do 5000 złotych. Sąd ma obowiązek orzec środek karny w postaci utraty uprawnień lub prawa jazdy na okres od 6 miesięcy do 3 lat.

Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości - powyżej 0,5 promila - (art. 178a§1 kodeksu karnego) jest przestępstwem. W takim przypadku na kierowcę nakładany jest zakaz prowadzenia pojazdów na minimum 3 lata, do maksymalnie 15 lat po spowodowaniu wypadku. Dodatkowo grozi ograniczenie lub pozbawienie wolności do lat 2, a w przypadku recydywistów, od 3 miesięcy do 5 lat.

W roku 2016 wykonano 17 942 523 badań trzeźwości kierowców. W efekcie ukarano 115 635 kierujących, z czego 59 861 kierowców naruszyło przepis Art. 178a § 1 KK. Czyli ponad 50% ukaranych miało więcej niż 0,5 promila.

Analizując temat pijanych kierowców warto przytoczyć kilka faktów:

• Prawdopodobieństwo wypadku kierowcy, u którego stężenie alkoholu we krwi wynosi ponad 1,6 promila, jest 2,7 razy większe niż w przypadku kierowcy trzeźwego.
• Wskaźnik ten rośnie wraz ze wzrostem stężenia alkoholu we krwi. Dodatkowo, wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa wystąpienia wypadków rośnie również ich ciężkość. Wskaźnik ciężkości wypadków, wyrażający się stosunkiem liczby ofiar do liczby wypadków, jest dla kierowców ze stężeniem alkoholu 3 promili aż 200 razy większy niż w przypadku kierowców trzeźwych.

Warto jeszcze raz przypomnieć, dlaczego alkohol ma negatywny wpływ na bezpieczeństwo kierowcy i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Alkohol zaburza koordynację wzrokowo-ruchową, która jest niezbędna w prowadzeniu pojazdu. Wynikiem tego jest występowanie problemów z dostrzeganiem szczegółów, znaków, pieszych. Alkohol pogarsza wydajność i sprawność mięśni. Szybciej występuje poczucie zmęczenia. Kierowca potrzebuje więcej czasu na wykonanie tej samej czynności.

[page_break]

„Dodatkowo, alkohol wydłuża czas reakcji kierowcy. Przyjmuje się, że przeciętny czas reakcji kierowcy wynosi około 1 sekundy. Nawet niewielka ilość alkoholu wydłuży czas reakcji o około 0,5 sekundy. Czas reakcji przekłada się na metry, które pokonuje samochód zanim kierowca zacznie wykonywać manewr” - tłumaczy instruktor ŠKODA Auto Szkoła, Radosław Jaskulski. (jadąc 100 km/h przejeżdżamy 27 metrów w ciągu sekundy).

Alkohol ogranicza także pole widzenia. Normalnie wzrok kierowcy obejmuje kąt ok. 180 stopni, pod wpływem alkoholu pole widzenia zawęża się tak, że można je porównać do widzenia w tunelu. Ponadto, powoduje błędną ocenę odległości. Kierowca widzi przedmioty dalej niż są w rzeczywistości. Alkohol zaburza procesy decyzyjne i upośledza myślenie racjonalno–życzeniowe. Kierowca ma ograniczoną świadomość negatywnych konsekwencji związanych z jazdą po alkoholu, często przecenia własne możliwości i umiejętności, podejmuje większe ryzyko, a tym samym zwiększa konsekwencje wypadków.

Na koniec podamy jak wyliczyć ilość alkoholu we krwi?

Aby tego dokonać należy znać wagę człowieka, jego płeć oraz ilość wypitego alkoholu. Wyliczenie polega na określeniu, ile gram czystego alkoholu wypił człowiek i jaką masę mają jego płyny ustrojowe (mężczyzna ok 70% masy ciała, kobieta ok 60% masy ciała). Przykładowo dla mężczyzny ważącego 72 kg (to daje 50,4 kg płynów ustrojowych) i dla kobiety ważącej 58 kg (34,8 kg płynów ustrojowych), po wypiciu jednej puszki piwa 6% (czystego alkoholu jest 30 ml, co daje wagę alkoholu etylowego 23,7 g) otrzymamy wynik:

•           Przykładowy mężczyzna wypił przykładowe piwo: Zawartość alkoholu we krwi = 23,7 g / 50,4 kg = 0,47 promila

•           Przykładowa pani wypiła takie samo piwo: 23,7 g / 34,8 kg = 0,68 promila

Warto też pamiętać, że eliminacja alkoholu z organizmu wynosi ok 0,1-0,15 promila na godzinę.

Jeśli jednak zamierzamy prowadzić samochód, to najprościej i najbezpieczniej jest… po prostu nie pić!